Hakaret Davasında Savunma Nasıl Yapılır?

Hakaret davasında savunma; failin beraat etmesi ya da daha az bir ceza alması için yapılan savunmadır ve büyük öneme sahiptir. Failin hakkında mağdura hakaret ettiği iddia ediliyorsa, bu eylemi hiç gerçekleştirmediği yönünde savunma yapabilir. Aynı zamanda söylenen sözlerin hakaret suçunu oluşturmadığını ya da somut olayın karşılıklı hakaret şeklinde gerçekleştiği şeklinde bir ifade de bulunarak, kendini savunabilir.
Hakaret Suçunun Cezası Nedir?
Hakaret suçu, somut bir fiil ya da olgu isnat eder. Sövme yolu ile yani soyut nitelikteki söz ve eylemlerle kişinin şeref ve saygınlığının zedelenmesi hakaret suçunun temelini oluşturur.
Fail mağdur ile ilgili; belli bir zamanda, bir kişinin malını çaldığını söylüyorsa, mağdura yönelik somut olgu isnadında bulunma kaydı ile hakaret suçu işlemiş olur. Ancak, mağdura yönelik, herhangi bir isnat değeri olmayan, genel nitelikli, eleştiri amacı olmayan ve onurunu zedeleyici sözlerin sövme olarak kabulü söz konusu olmalıdır.
TCK ilgili kanun kapsamında; bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığını rencide edecek nitelikte somut bir fiil ya da olgu niteliğinde olan sözlerin varlığının söz konusu olması halinde hapis ve para cezası söz konusudur. Sövme anlamını taşıyan bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.
Hakaret suçunun;
- Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı,
- Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı,
- Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle işlenmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.
Bu suç aleni olarak işlenirse, aleniyet sebebi ile hakaret suçunun cezası 1/6 oranında artar.
Hakaret Suçunda Zamanaşımı Nedir?
Hakaret suçunda zamanaşımı süresi 8 yıldır. Bu süre geçmesinden sonra kimse hakaret suçundan dolayı şikâyete bağlı olarak soruşturma açamaz. Ceza hukuku konusu olan hakaret davalarında savunma sürecinde Ankara ceza hukuku avukatı ile görüşmekte yarar vardır.
Hakaret Suçu Nasıl İspatlanır?
Hakaret suçunu ispatlamak için çeşitli yollardan yararlanılabilir. Örnek olarak; Whatsapp, SMS, mektup, e-posta, kamera kayıtları, ses kayıtları, radyo ya da televizyon programı kayıtları ya da tanıkların huzurunda hakaret suçunun gerçekleşmesi ile söz konusu suçun ispatlanması mümkündür. Hakaret suçunun ispatında tek ya da özel bir delil ya da yol öngörülmemiştir.
Kural olarak ispat etmek amacı ile hukuka aykırı olarak elde edilen deliller göz ününde bulundurulmaz. Ancak, başka bir delil elde etme imkanının bulunmaması durumunda kişinin rızası olmadan gerçekleştirilen ses kayıtlarının delil değeri kazanması mümkün olabilir.
Hakaret Davası Nasıl Açılır?
Hakaret davası; ceza davası ve tazminat davası olarak iki şekilde açılabilir. Hakaret suçu sebebi ile ceza davası, şikayet üzerine ya da bazı durumlarda re’sen Cumhuriyet savcısı tarafından soruşturma sonucunda oluşur. Ceza davası şikayete tabii olsa da, kamu davası niteliği taşır. Bu sebeple Cumhuriyet savcısı açtığı davayı sonuna kadar takip etmekle yükümlüdür.
Hakaret suçu için yetkili mahkeme suçun işlendiği yer mahkemesidir. Hakaret suçunda görevli mahkeme ise asliye ceza mahkemesi olarak belirlenmiştir.
Hakaret Davası Nasıl Sonuçlanır?
Hakaret davası açıldığında hakaret iddiası ispatlanırsa, kişi hakaret suçundan ceza alır. Bu kişi savunmasını yapmak için elinde olan tüm deliller ile başvuru yapabilir. Bunun yanında hakaret iddiası ispatlanmamış kişi, hakaret suçundan yargılandığında ceza almaz. Aynı zamanda hakaret suçunun ispatlanması halinde, hakaret eyleminin nitelikli halinin olup olmadığına bakılır. Böylece cezada indirim hallerinin olup olmadığına göre de verilecek ceza değişebilir.
Haksız Fiil Nedeni ile Veya Karşılıklı Hakaret Durumunda Ceza Vermekten Vazgeçilebilir Mi?
Özellikle sosyal medya platformlarının kullanımının yaygınlaşması ile hakaret suçu daha sık işlenir hale geldi. Hangi sözlerin hakaret sayılıp sayılmayacağı kanunlarda tek tek belirtilmemiştir. Buna göre Yargıtay’ın örnek kararları uygulayıcılara yön gösterir. Aynı zamanda hakaret suçunu oluşturduğu iddia edilen ifadelerin ne durumlarda kullanıldıkları da yargı makamları nezdinde ifade edilmelidir.
Bunun yanında, hakaret niteliğinde kullanılan ifadeler Ceza Kanunu ve Yargıtay’a göre suç unsuru oluşturmasa da maddi ve manevi tazminat davası açılması hakkı doğar.
Hakaret suçu haksız bir fiile tepki amacı güdüyorsa, verilecek ceza üçte birine kadar indirilebilir. Hatta bu tip durumlarda ceza vermekten de vazgeçilebilir.
Bu suçun, kasten yaralama suçuna tepki şeklinde işlenmesi halinde, fail olarak görülen kişiye ceza verilmez.
Hakaret suçunun karşılıklı olarak işlenmesi söz konusu olabilir. Bu durumda olayın değerine göre, taraflardan her ikisi ya da biri ile ilgili verilecek ceza üçte birine kadar düşürülebilir. Hatta ceza vermekten de vazgeçilebilir.
Yargıtay 4. Ceza Dairesinin 2021/27555sayılı kararı, TCK’nın 129. maddesi uyarınca hakaretin karşılıklı olarak işlendiğinin kabul edilmesi halinde, CMK’nın 223/4-c maddesi gereğince “ceza verilmesine yer olmadığı” kararı verilmesi gerekirken “ceza verilmesinden vazgeçilmesine” şeklinde karar verilmesi yasaya aykırıdır.
Hakaret suçunun karşılıklı ve haksız bir fiile tepki olarak işlendiğinin kabul edilmesi durumunda, TCK’nın 29. maddesi kapsamında özel hüküm olan ve daha lehe düzenleme içeren aynı Kanunun ilgili maddesinin uygulanması gerektiğinin gözetilmemesi de yasaya aykırıdır.
Sıkça Sorulan Sorular
Hakaret suçunda görevli ve yetkili mahkeme hangisidir?
Suçun işlendiği yer mahkemesi hakaret suçunda yetkili mahkemedir. Görevli mahkeme ise Asliye Ceza Mahkemesidir. Dolayısı ile söz konu suça ilişkin kovuşturmayı yürüten adli merci, suçun işlendiği yerde bulunan Asliye Ceza Mahkemesidir.
Hakaret suçu sicile işler mi?
Hakaret suçu sebebi ile hapis cezası alınmışsa, hüküm kesinleştiğinde kişini siciline işlenir. Uygulanan ceza adli para cezası olduğunda mahkeme kararı kesinleşmesi ile sicile kayıt yapılır.
Hakaret davasında savunma aşamasında avukat şart mı?
Hakaret davalarında savunma aşamasında alanında uzman bir ceza hukuku avukatı ile görüşmekte yarar vardır.