Kara Para Aklama Suçu ve Cezası

Kara para aklama suçu, suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerinin aklanması olarak da bilinir. Suç gelirini aklama suçu şeklinde de tanımlanan bu suçun işlenmesi 6 ay ve daha fazla süre ile hapis cezasını gerektiren bir suçtan elde edilen mal varlığı değerlerinin yurt dışına transferi ya da kaynağının gizlenmesi ile oluşur.

TCK 282 adliyeye karşı suçlar bölümünde yer verilen kara para aklama suçunda öncül bir suça ihtiyaç vardır. Kara para aklama suçunun unsurları arasında yer alan aklamaya yönelik malvarlığı değerlerinin öncül suç kapsamında elde edilmişi olması gerekmektedir. Türk Ceza Kanunu m.282:

“(1) (Değişik: 26/6/2009 – 5918/5 md.) Alt sınırı altı ay veya daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini, yurt dışına çıkaran veya bunların gayrimeşru kaynağını gizlemek veya meşru bir yolla elde edildiği konusunda kanaat uyandırmak maksadıyla, çeşitli işlemlere tâbi tutan kişi, üç yıldan yedi yıla kadar hapis ve yirmibin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

(2) (Ek: 26/6/2009 – 5918/5 md.) Birinci fıkradaki suçun işlenmesine iştirak etmeksizin, bu suçun konusunu oluşturan malvarlığı değerini, bu özelliğini bilerek satın alan, kabul eden, bulunduran veya kullanan kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(3) Bu suçun, kamu görevlisi tarafından veya belli bir meslek sahibi kişi tarafından bu mesleğin icrası sırasında işlenmesi halinde, verilecek hapis cezası yarı oranında artırılır.

(4) Bu suçun, suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, verilecek ceza bir kat artırılır.

(5) Bu suçun işlenmesi dolayısıyla tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

(6) Bu suç nedeniyle kovuşturma başlamadan önce suç konusu malvarlığı değerlerinin ele geçirilmesini sağlayan veya bulunduğu yeri yetkili makamlara haber vererek ele geçirilmesini kolaylaştıran kişi hakkında bu maddede tanımlanan suç nedeniyle cezaya hükmolunmaz.”

Kara Para Aklama ve Öncül Suç

Kara para aklama suçunda bir öncül suça gereksinim vardır. Buna ilaveten öncül suç işlendiğinde bazı hususların varlığı aranır. Öncelikle öncül suça öngörülen hapis cezası en az 6 ay olmalıdır. Başka faillerce işlenecek bir öncül suçla elde edilen malvarlığı değerlerinin kara para aklama suçunu işleyen fail tarafından bilinmesi yeterli olur.

Öncül suçla ilgili bir yargılama yapıldığında kara para aklama suçuna istinaden yargılama yapan mahkemenin öncül suça ilişkin mahkeme kararını bekleme nedeni sayması icap eder. Öncül suçla ilgili herhangi bir yargılama yapılmamış ise kara para aklama suçuyla ilgili yargılamanın yapıldığı mahkemenin öncül suça ilişkin kanıtların olup olmadığına bakması ve bu konuya istinaden de bir karar vermesi gerekir.

Öncül suçun çok sonraları ortaya çıkması durumunda dahi fail, kara para aklama suçu sebebi ile yargılanabilir. Dava zamanaşımı süresi geçmiş olması bu durumu etkilemez. Öncül suçla ilgili yapılan yargılama sonuçlandığında failin kişisel cezasızlık sebepleri nedeni ile ya da başka hukuki uygulamalara dayanarak cezalandırılamaması veya yargılanamaması halinde kara para aklama suçu sebebi ile yargılanması mümkündür.

Kara Para Aklama Suçu Unsurları

Kara para aklama suçu işleyen failin bir öncül suç kapsamında elde edeceği mal varlığı değerlerini aklamak amacı ile hareket ettiği görülür. Bu suç işlenirken şartların varlığına ihtiyaç duyulmaktadır. Kara para aklama suçunun seçimlik hareketlere bağlı olarak işlendiği görülürken bu suçla ilgili olarak iki seçimlik hareketten söz edilebilir.

İlk seçimlik harekette öncül suç kapsamında elde edilmiş olan mal varlığı değerleri yurt dışına aktarılır. Aktarma işlemi sırasında ise fiziksel ortamda ya da sanal ortamda mal varlığı değerinin Türkiye’den başka bir ülkeye transferi söz konusu olabilir.

Seçimlik hareketlerin ikincisinde ise öncül suça istinaden elde edilen mal varlığı değerlerinin yasadışı kaynağı gizlenir ve meşru yollardan elde edildiğine dair bir kanı oluşturmak maksadı ile çeşitli işlemler yapılır. Bu seçimlik hareketin serbest hareketli olduğu görülür ve çeşitli biçimlerde davranılabilir.

Kara Para Aklama Suçu ve Cezası

Kara para aklama suçu ve cezası söz konusu olduğunda failin bir öncül suça istinaden elde edilecek olan kara parayı aklaması söz konusu olmaktadır. Buna mukabil kanun koyucu hukuka aykırı olan bu eylem için bazı cezaları öngörür.

Kara para aklama suçu cezası aşağıdaki gibi düzenlenmektedir:

• Öncül suçun cezası 6 ay ve daha fazla ise kara para aklama suçunu işleyen faile 3-7 yıl aralığında hapis cezası ve 20 bin güne denk gelen adli para cezası öngörülür. Ayrıca öncül suça iştirak etmeyen ve suçun konusu mal varlığı değerinin özelliği hakkında bilgisi olmasına rağmen satın alıp, kabul eden ya da bulunduran kişiye 2-5 yıl aralığında hapis cezası verilir.
• Kamu görevlisi veya belli bir meslek mensubu tarafından işlenecek olan kara para aklama suçunda verilen cezada yarı oranda artışa gidilir.
• Suç işleme amacı ile kurulan bir örgüt faaliyeti kapsamında işlenen kara para aklama suçu için ceza oranı bir kat artar.
• Tüzel kişiler hakkında kara para aklama suçu dolayısı ile güvenlik tedbirleri uygulanır.
• Örgütlü kara para aklama suçuna binaen verilecek ceza 6-14 yıl aralığında hapis ve 40.000 güne kadar da adli para cezasıdır.

Fail hakkında hükmedilen cezalar dikkate alındığında, kara para aklama suçu hakkında yürütülen soruşturma ve kovuşturmalarda hatalı iş ve işlemlerden kaçınmak ve ciddi bir müdafaa hazırlığı yapmak gerektiği açıktır. Dolayısıyla tecrübeli ve başarılı bir ceza avukatı yardımı alınması son derece önemlidir.

Kara Para Aklama Suçu Etkin Pişmanlık, Adli Para Cezası, HAGB

Kara para aklama suçu etkin pişmanlık uygulaması yapılabilir. Kovuşturma aşamasından önce etkin pişmanlık hükümleri uyarınca hareket eden faile ceza verilmemektedir. Suça konu mal varlığı değerlerini ilgili mercilere bildiren ve ele geçirilmesi için yardımda bulunan fail hakkında bu davranışı kovuşturma aşamasına geçilmeden gerçekleştirdiği takdirde cezaya hükmolunmamaktadır.

Kara para aklama suçu adli para cezası yönünden uygun bir suç değildir. Bu suça istinaden verilen hapis cezasının miktarı dolayısı ile adli para cezası uygulanamamaktadır.

Kara para aklama suçu HAGB kararı verilebilen bir suç tipidir. Bu karar verildiğinde sanık hakkında verilen mahkumiyet kararı denetim süresi içindeyken ve belirli şartların yerine getirilmesi ile sonuç doğurmayacak biçimde ortadan kalkar. Dava düşmesi söz konusu olur.

Kara Para Aklama Suçu Ceza Ertelemesi, Dava Zamanaşımı

Kara para aklama suçu için verilecek olan hapis cezası 2 yıl ve altında ise ceza ertelemesi mümkündür. Ceza ertelemesi kararı alındığında mahkeme sanık hakkında hükmolunan cezanın cezaevinde infazından şartlı olarak vaz geçer.

Kara para aklama suçu dava zamanaşımı süresi bakımından 15 yıl geçerlidir. Kara para aklama suçu uzlaşma hükümleri uyarınca hareket edilebilen bir suç tipi değildir. Bu suçun takibi de şikayete bağlı değildir. Savcılık olayı haber aldığında re ‘sen soruşturma başlatabilme yetkisine sahiptir. Kara para aklama suçu görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir.

Sıkça Sorulan Sorular

Kara Para Aklama Suçu Hangi Suça Girer?

Suç gelirlerini aklama suçu şeklinde tanımlanan kara para aklama suçu adliyeye karşı suçlar kapsamında yer alır. Suça istinaden elde edilen malvarlığı değerlerinin gayrimeşru kanallardan elde edildiğinin gizlenmesi amacı ile bu suç işlenir.

Kara Para Aklama Suçu Dava Zamanaşımı Süresi ve Ceza Ertelemesi Nedir?

Kara para aklama suçu için öngörülen dava zamanaşımı süresi 15 yıldır. Bu suça verilen hapis cezası miktarı 2 yıl ve altında olduğu takdirde ceza ertelemesi müessesesi uyarınca hareket edilebilir.

Kara Para Aklama Suçu Hangi Mahkemede Görülür?

Kara para aklama suçu takibi şikayete bağlı suçlar arasında değildir. Savcılık olayı haber aldığında kendiliğinden soruşturma başlatır. Yeterli suç şüphesi elde eden savcılık bu durumda kamu davası açar. Asliye Ceza Mahkemesi kamu davasının açıldığı mahkemedir.

Suç Gelirini Aklama Suçu Unsurları Nelerdir?

Suç gelirlerini aklama suçu yani kara para aklamada bir öncül suç işlenmiş olmalıdır. Öncül suça istinaden elde edilen yasadışı bir mal varlığı değeri yasalmış gibi gösterilmek istendiğinde ve buna yönelik bir takım işlemler yapıldığında suç oluşur. Malvarlığı değerinin yurt dışına transferi ya da kaynağının gizlenmesi bu yöntemler arasındadır.

Kara Para Aklama Suçu Cezası Paraya Çevrilir mi?

Kara para aklama suçu için öngörülen hapis cezasının süresi itibarı ile adli para cezasına çevrilebilmesi mümkün değildir.