Forex Yatırım Dolandırıcılığı Suçu ve Cezası (TCK ve SPK Kapsamında)

Forex (Foreign Exchange) piyasası, küresel ölçekte döviz, emtia ve diğer finansal araçların alınıp satıldığı, dünyanın en büyük ve likit piyasasıdır. Teknolojinin ilerlemesiyle bireysel yatırımcıların erişimi kolaylaşmış olsa da, bu durum kötü niyetli kişiler ve dolandırıcı yapılar için de yeni fırsatlar doğurmuştur. Forex yatırım dolandırıcılığı, yatırımcılara gerçek dışı vaatlerde bulunarak onları aldatmak ve haksız kazanç elde etmek suretiyle işlenen ciddi bir ekonomik suçtur. Bu tür faaliyetler, mağdurlarda büyük maddi kayıplara yol açmanın yanı sıra finansal piyasalara olan güveni de sarsmaktadır.

İçeriğimizde, forex yatırım dolandırıcılığının ne olduğunu, yaygın yöntemlerini, bu fiillerin Türk Ceza Kanunu (TCK) ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu (SPKn) kapsamındaki hukuki karşılığını, cezalarını, mağdurların sahip olduğu hakları, başvurabilecekleri yasal yolları ve örnek bir şikayet dilekçesini detaylı bir şekilde ele alacağız. Bu makaledeki bilgiler 27 Mayıs 2025 tarihi itibarıyla geçerli olan yasal çerçeveye göre hazırlanmıştır.

Forex Nedir ve Forex İşlemleri Yasal Mıdır?

Forex, “Foreign Exchange” kelimelerinin kısaltması olup, farklı ülke para birimlerinin birbirlerine karşı değerlerinin alınıp satıldığı uluslararası bir piyasadır. Aynı zamanda emtia, hisse senedi ve endeksler gibi çeşitli finansal araçlar da forex piyasalarında işlem görebilir. Kaldıraçlı alım satım işlemlerine olanak tanıması, küçük teminatlarla büyük pozisyonlar açılabilmesini mümkün kılar, bu da yüksek kazanç potansiyeliyle birlikte yüksek risk de getirir.

Türkiye’de forex işlemleri yasaldır ancak sıkı kurallara ve denetime tabidir. Bu denetim Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yürütülür. SPK, yatırımcıları korumak ve piyasanın adil, şeffaf ve etkin bir şekilde işlemesini sağlamak amacıyla aracı kurumlara lisans verir ve faaliyetlerini denetler. SPK mevzuatına göre, Türkiye’de forex hizmeti sunacak aracı kurumların Anonim Şirket statüsünde olması ve SPK’dan yetki belgesi (lisans) alması zorunludur. Lisanslı aracı kurumların listesi SPK’nın ve Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’nin (TSPB) resmi web sitelerinde yayımlanır.

Forex Yatırım Dolandırıcılığı Nedir ve Nasıl Anlaşılır?

Forex yatırım dolandırıcılığı, yatırımcılara gerçek dışı vaatlerde bulunarak, hileli yöntemler kullanarak veya onları yanıltarak paralarını ele geçirme amacı güden her türlü hukuka aykırı faaliyeti ifade eder. Bu fiiller, TCK kapsamında genellikle nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturur.

Yaygın Forex Dolandırıcılığı Yöntemleri

• Kendilerini SPK lisanslı bir aracı kurum gibi tanıtıp sahte web siteleri ve platformlar (örneğin, Metatrader benzeri manipüle edilmiş uygulamalar) üzerinden yatırımcıları sisteme dahil etme.
• Telefon, e-posta veya sosyal medya üzerinden ulaşıp, “yatırım uzmanı” veya “danışman” kimliğiyle güven telkin ederek kısa sürede çok yüksek ve garantili kazançlar vaat etme.
• Başlangıçta küçük kazançlar göstererek yatırımcıyı daha fazla para yatırmaya teşvik etme, ardından kasıtlı olarak zarar ettirme veya hesabı sıfırlama.
• Yatırımcının parasını çekmek istemesi durumunda “vergi”, “işlem ücreti”, “sistem hatası” gibi bahanelerle ek ödemeler talep etme ve parayı iade etmeme.
• Yatırımcıyı sürekli arayarak veya mesaj göndererek psikolojik baskı kurma ve daha fazla para yatırmaya zorlama.
• Paravan olarak kurulmuş tekstil, danışmanlık vb. alanlarda faaliyet gösteren şirketlerin banka hesaplarına para transferi yaptırma.

Instagram Forex Dolandırıcılığı Yöntemleri

• Tanınmış kişilerin veya arkadaşlarınızın Instagram hesaplarının çalınarak, bu hesaplardan “Kısa sürede şu kadar kazandım, sen de kazan!” şeklinde sahte yatırım fırsatları içeren mesajlar ve linkler gönderilmesi.
• Sahte “forex uzmanı” veya “yatırım gurusu” profilleri oluşturularak, lüks yaşam tarzları ve sahte kazanç dekontları paylaşılarak güven kazanılmaya çalışılması ve özelden iletişime geçilerek yatırım tavsiyesi adı altında dolandırıcılık yapılması.

Yasa Dışı Forex Dolandırıcılığı Nasıl Anlaşılır? (SPK Lisans Kontrolü vb.)

Bir forex aracı kurumunun yasal ve güvenilir olup olmadığını anlamak için dikkat edilmesi gerekenler:

• SPK Lisansı: Kurumun SPK tarafından verilmiş bir yetki belgesi olup olmadığını SPK’nın resmi web sitesindeki “Yetkili Kuruluşlar” listesinden kontrol edin.
• Şirket Türü ve Ticaret Sicili: Yasal aracı kurumların Anonim Şirket olması gerekir. Şirketin ünvanını ve faaliyet alanlarını Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi‘nden sorgulayın. Faaliyet alanında “kaldıraçlı alım satım işlemleri” gibi ifadelerin yer alması gerekir.
• Takasbank Kaydı: Yasal forex işlemlerinde müşteri teminatları Takasbank nezdinde saklanır ve müşteri adına hesap açılır. E-Devlet üzerinden KAS (Kişisel Hesap Sistemi) veya MKK (Merkezi Kayıt Kuruluşu) bilgilerinizi kontrol ederek adınıza açılmış bir Takasbank hesabı ve işlem kaydı olup olmadığını sorgulayabilirsiniz. Yasa dışı platformlarda bu kayıtlar genellikle bulunmaz.
• İletişim Bilgileri ve Şeffaflık: Şirketin açık adresinin, sabit telefon numarasının, web sitesinde detaylı ve doğrulanabilir bilgilerin bulunup bulunmadığına dikkat edin.
• Gerçekçi Olmayan Vaatler: “Garantili kazanç”, “risksiz yatırım”, “ayda %50 kar” gibi vaatler dolandırıcılık işaretidir. Hiçbir yasal yatırım aracı bu tür garantiler sunmaz.

Forex Yatırım Dolandırıcılığının Hukuki Boyutu ve Cezası

a) Türk Ceza Kanunu (TCK) Kapsamında

Forex yatırım dolandırıcılığı fiilleri, TCK kapsamında genellikle nitelikli dolandırıcılık (TCK Madde 158) suçunu oluşturur. Özellikle TCK m.158/1-f bendi (“Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle”) bu tür suçlar için sıklıkla uygulama alanı bulur. Bu suçun cezası dört yıldan on yıla kadar hapis ve suçtan elde edilen menfaatin iki katından az olmamak üzere adlî para cezasıdır. Bazı durumlarda TCK m.157 (basit dolandırıcılık – 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve adli para cezası) veya TCK m.155 (güveni kötüye kullanma) hükümleri de gündeme gelebilir.

b) Sermaye Piyasası Kanunu (SPKn) Kapsamında

SPK’dan izin almaksızın forex işlemleri gibi sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunmak, SPKn m.109/2 uyarınca “izinsiz sermaye piyasası faaliyeti” suçunu oluşturur ve failleri iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin günden on bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Ayrıca SPK tarafından bu tür kuruluşlara ve yöneticilerine yüksek miktarlarda idari para cezaları da verilebilir.

Forex Dolandırıcılığı Mağdurları Ne Yapmalı? Şikayet ve Hukuki Süreç

Forex dolandırıcılığına maruz kalan kişilerin haklarını etkili bir şekilde koruyabilmesi için zaman kaybetmeden belirli adımları atması büyük önem taşır:

1. Tüm Delilleri Toplayın ve Saklayın: Banka dekontları, dolandırıcı şirketle/kişilerle yapılan e-posta, WhatsApp, Telegram vb. yazışmaların ekran görüntüleri, platform üzerindeki işlem geçmişi, hesap özetleri, şirketin web sitesi görüntüleri, sunulan sahte lisans belgeleri veya sözleşmeler gibi tüm belgeler eksiksiz arşivlenmelidir.
2. Cumhuriyet Savcılığı’na Suç Duyurusunda Bulunun: Topladığınız tüm delillerle birlikte derhal ikametgahınızın bulunduğu veya zararın meydana geldiği yerdeki Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurarak nitelikli dolandırıcılık suçundan suç duyurusunda bulunun. Örnek bir dilekçe aşağıda sunulmuştur.
3. Sermaye Piyasası Kurulu’na (SPK) Şikayet: İlgili kurumun SPK lisansı olmaması veya lisanslı olsa dahi usulsüz işlemler yapması durumunda SPK’ya şikayette bulunun. SPK, izinsiz faaliyetleri durdurabilir ve suç duyurusunda bulunabilir.
4. Ödeme Yaptığınız Banka ile İletişime Geçin: Özellikle kredi kartı ile yapılan işlemlerde “chargeback” (ters ibraz) talebinde bulunmayı deneyin. Havale/EFT durumlarında ise bankaya şüpheli işlem bildirimi yapın.
5. Diğer Kurumlara Başvuru: Gerekirse Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na (BTK – sahte web sitelerinin erişiminin engellenmesi için) ve Ticaret Bakanlığı’na (aldatıcı reklamlar için) şikayette bulunabilirsiniz. Şüpheli para hareketleri için MASAK’a bildirim de önemlidir.
6. Uzman Bir Avukattan Hukuki Destek Alın: Sürecin karmaşıklığı nedeniyle bu alanda deneyimli bir avukatla çalışmak, haklarınızın korunması ve sürecin etkin yönetimi için kritik öneme sahiptir.

Forex’te Kaptırılan Para Geri Alınabilir Mi? Para İadesi Yolları

Forex dolandırıcılığında kaybedilen paranın geri alınması zorlu bir süreç olsa da imkansız değildir. Başarı, faillerin ve malvarlıklarının tespit edilebilmesine, paranın transfer edildiği hesaplara ve hukuki sürecin hızına bağlıdır.

• Ceza Davası Yoluyla: Savcılık soruşturması ve ceza davası sonucunda faillerin mahkumiyeti durumunda, mahkeme mağdurun zararının giderilmesine de hükmedebilir veya bu karar hukuk davası için güçlü bir delil oluşturur. Soruşturma aşamasında şüphelilerin banka hesaplarına bloke konulması talep edilebilir.
• İcra Takibi: Eğer dolandırıcıların kimlik bilgileri ve Türkiye’de malvarlıkları tespit edilebilirse, ilamsız icra takibi başlatılabilir. Borçlunun itirazı halinde itirazın iptali veya kaldırılması davası açılması gerekebilir.
• Alacak Davası: Hukuk mahkemelerinde (Asliye Hukuk veya Tüketici Mahkemesi) alacak davası açılarak zararın tazmini talep edilebilir.
• İhtiyati Haciz: Alacak davası açılmadan önce veya dava ile birlikte, alacağın tahsilini güvence altına almak amacıyla borçlunun malvarlığı üzerine (mahkeme kararıyla, genellikle teminat karşılığında) ihtiyati haciz konulması talep edilebilir. Bu, borçlunun mallarını kaçırmasını önlemek için çok etkili bir yoldur. Yargıtay ve Bölge Adliye Mahkemeleri, forex dolandırıcılığı iddialarında sunulan delillerin (dekontlar, yazışmalar, SPK lisanssızlığı vb.) yaklaşık ispat için yeterli olduğu durumlarda ihtiyati haciz kararları vermektedir.

Delillerin Toplanması ve Uzman Mütalaasının Rolü

Forex dolandırıcılığı davaları genellikle karmaşık dijital deliller ve finansal işlemler içerir. Bu nedenle, davanın aydınlatılmasında ve suçun ispatında uzman mütalaası (özel bilirkişi raporu) hayati bir rol oynayabilir. Adli bilişim uzmanları ve finans uzmanları tarafından hazırlanacak bir mütalaa:

• Sahte olduğu iddia edilen forex platformunun teknik analizini yapabilir.
• Dijital yazışmaların, işlem loglarının ve sunucu kayıtlarının incelenmesini sağlayabilir.
• Para transferlerinin ve özellikle kripto para kullanılmışsa bu transferlerin izini sürmeye yardımcı olabilir.
• Dolandırıcılık kastını ve hileli yöntemleri teknik olarak ortaya koyabilir.
• Mahkemenin teknik konuları anlamasına ve adil bir karar vermesine yardımcı olur.

Bu tür bir mütalaanın temini genellikle mağdurun avukatı aracılığıyla olur ve davanın seyrini olumlu etkileyebilir.

Örnek Forex Dolandırıcılığı Suç Duyurusu Dilekçesi

Aşağıda, forex dolandırıcılığı mağdurlarının Cumhuriyet Başsavcılığı’na sunabileceği genel bir suç duyurusu dilekçesi örneği bulunmaktadır. Bu dilekçe sadece bir taslaktır ve her somut olaya göre bir avukat tarafından özenle uyarlanmalıdır.

(UYARI: Bu dilekçe örneği genel bir şablondur. Her somut olayın kendine özgü koşulları bulunmaktadır. Dilekçenizde olayı tüm detaylarıyla ve kronolojik bir şekilde anlatmanız, elinizdeki tüm delilleri sunmanız ve hukuki taleplerinizi doğru bir şekilde ifade etmeniz son derece önemlidir. Hak kaybına uğramamak için, bir avukattan hukuki yardım alarak kendi durumunuza özel bir dilekçe hazırlatmanız ve yasal süreci takip etmeniz en doğru yoldur.)

Yargılama, Zamanaşımı ve Diğer Hukuki Konular

• Görevli Mahkeme: Forex dolandırıcılığı suçları genellikle nitelikli dolandırıcılık (TCK m.158) kapsamında olduğundan görevli mahkeme Ağır Ceza Mahkemesi‘dir. İzinsiz sermaye piyasası faaliyeti suçu (SPKn m.109/2) için ise Asliye Ceza Mahkemesi görevlidir. Alacak ve tazminat davaları için ise duruma göre Tüketici Mahkemeleri veya Asliye Hukuk Mahkemeleri görevli olabilir.
• Zamanaşımı: Nitelikli dolandırıcılık suçunda (TCK m.158) dava zamanaşımı süresi genellikle 15 yıldır. Bu süre, aynı zamanda bu suçtan kaynaklanan haksız fiil tazminat davaları için de uzamış ceza zamanaşımı olarak uygulanabilir. İzinsiz sermaye piyasası faaliyeti suçunda zamanaşımı ise cezanın üst sınırına göre (genellikle 8 yıl) belirlenir.
• Etkin Pişmanlık: TCK m.168’deki şartlar (mağdurun zararının tamamen giderilmesi) oluşmuşsa, dolandırıcılık suçunda etkin pişmanlık hükümleri uygulanarak cezada indirim yapılabilir.

Emsal Mahkeme Kararlarından Çıkan İlkeler

Yargıtay ve Bölge Adliye Mahkemesi kararlarında forex dolandırıcılığı vakalarında öne çıkan bazı ilkeler şunlardır:

• SPK lisansı olmayan, Takasbank nezdinde yatırımcı adına hesap açmayan ve yatırımcıları sürekli daha fazla para yatırmaya teşvik edip para çekme taleplerini reddeden yapıların hileli davranışlarla dolandırıcılık kastıyla hareket ettiği kabul edilmektedir.
• Mağdurun gönderdiği paraların yatırım olarak değerlendirilmeyip doğrudan şüphelilerin veya paravan şirketlerin hesaplarına aktarılması ve izinin kaybettirilmeye çalışılması önemli bir suç belirtisidir.
• Sunulan dekontlar, WhatsApp/Telegram yazışmaları, internet sitesi görüntüleri ve Takasbank kayıtlarının yokluğu gibi deliller, dolandırıcılık iddiasını ve alacak talebini ihtiyati haciz gibi tedbirler için “yaklaşık ispat” düzeyinde destekleyebilir.
• Faillerin tespiti için para transferlerinin yapıldığı banka hesapları, telefon numaralarına ait HTS kayıtları ve IP adresleri üzerinden soruşturma yürütülmesi esastır.

Sıkça Sorulan Sorular

Forex Dolandırıcılığında Avukatın Önemi

Forex dolandırıcılığı davaları, bilişim hukuku, ceza hukuku, ticaret hukuku ve sermaye piyasası hukuku gibi birden fazla uzmanlık alanını ilgilendiren, teknik detayları yoğun ve genellikle uluslararası unsurlar barındırabilen karmaşık davalardır. Bu nedenle mağdurların veya bu tür bir suçlamayla karşı karşıya kalan kişilerin bir avukattan destek alması büyük önem taşır.

Sonuç

Forex yatırım dolandırıcılığı, hem bireysel yatırımcılar hem de ülke ekonomisi için ciddi riskler barındıran bir suç türüdür. Yatırımcıların SPK lisanslı ve güvenilir aracı kurumlarla çalışmaları, gerçekçi olmayan kazanç vaatlerine itibar etmemeleri ve yatırım yapmadan önce detaylı araştırma yapmaları, bu tür dolandırıcılıklardan korunmanın en önemli yollarıdır. Mağduriyet durumunda ise hukuki yollara başvurarak hak aramak ve suçluların cezalandırılmasını sağlamak mümkündür. Ancak bu süreçlerin karmaşıklığı ve uluslararası boyutu dikkate alındığında profesyonel hukuki destek almak büyük önem taşımaktadır.