İşe İade Davası

İşe İade Davası, geçerli bir neden gösterilmeden işveren tarafından iş akdi feshedilmiş işçinin, iş güvencesinden faydalanması ve işe iadesini talep etmesi için açtığı davadır. İş hukuku konusu olan bu dava; kanuni dayanak, şartlar, fesih bildiriminde şekil ve usul, fesih bildirimine itiraz ve usul, geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları gibi birçok hukuki süreci içerir.
İşe iade davasında; fesih gerekçelerinin değerlendirilmesi, arabuluculuk ve dava süreçlerini başlatmak için iş avukatı hizmetlerinden yararlanmalısınız.
İşe İade Davası Nedir?
İşe iade davası iş hukuku kapsamında yer alan işçi haklarından biridir. İşe iade davasında işçi, geçerli sebep olmadan işine son verilmesi halinde işe tekrar başlatılmasını talep edebilir. İşten çıkarılan her işçinin işe iade davası açma hakkı yoktur. İşe iade davası şartları içinde ilk husus, işçinin geçerli bir sebep olmadan işten çıkarılmasıdır. 4857 Sayılı İş Kanunu’na ve 20.Maddeye göre “İş sözleşmesi feshedilen işçi, fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde işe iade talebiyle, İş Mahkemeleri Kanunu hükümleri uyarınca arabulucuya başvurmak zorundadır. Arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamaması hâlinde, son tutanağın düzenlendiği tarihten itibaren, iki hafta içinde iş mahkemesinde dava açılabilir.” olarak ifade edilir.
İşe İade Davası Şartları
İşveren ve işçi arasında görülen bu dava bazı şartları kapsar. İş güvencesinden yararlanmak ve işe iade davası açabilmek için uyulması gereken şartlar şu şekildedir.
- İş Kanunu’na tabi olması gerekir.
- İşyerinde 30 kişi ya da daha fazla işçi çalıştırılması şartı aranır.
- İşçinin mevcut iş yerinde 6 ayı dolmadan işe iade davası açması mümkün değildir.
- İşe iade davası açabilmek için iş sözleşmesinin belirsiz süreli olması gerekir.
- İş sözleşmesinin işveren tarafından geçerli bir neden olmadan feshedilmiş olması gerekir.
- İşveren Vekili ya da yardımcısı olunmaması durumunda dava açılabilir.
- Arabuluculuk yolunun tükenmiş olması gerekir.
İşe İade Davası Kazanıldığında Neler Olur?
İşe iade davası davanın kazanılıp kaybedilmesine göre değişiklik gösterir. İşe iade davası kazanıldığında işverenin işçiyi tekrar işe başlatma yükümlülüğü doğmuş olur. İşçinin iş sözleşmesinin geçersiz bir nedenle feshedildiği hükmüne varılırsa, işveren işçiyi 1 ay içinde tekrar işe başlatmakla yükümlü olur. Ancak, uygulamada işveren iş sözleşmesini feshettiği işçi ile tekrar bir iş ilişkisine girmek istemeyebilir. Böyle bir durumda ise işveren işçisine tazminat ödemek zorunda kalır.
İşe başlatmama tazminatı ile ilgili kanunlar alt ve üst sınırları düzenlemiştir. İşe iade davasını kazanan işçi, sadece işe geri başlatılmayacak aynı zamanda dava sonucunun kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için doğmuş bütün ücret ve diğer haklarını talep edebilecektir. Ancak, iş hukuku bu ödemeye ilişkin bir üst sınır belirlememiştir. İşçi en fazla 4 aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer haklarını alabilir. Mahkeme kararının kesinleşmesinin ardından 10 işgünü içerisinde, davayı kazanan işçi işverene işe başlatılmasına yönelik bir başvuruda bulunmalıdır.
İşe İade Davası Reddedilme Nedenleri Nelerdir?
İşe iade şartlarının sağlanmaması halinde mahkeme davayı reddedecektir. Bu şartlar ise şu şekilde sıralanabilir.
- İş Kanunu’na tabi olma durumu,
- İşyerinde 30 kişi ya da daha fazla işçinin çalıştırılıyor olması,
- İşçinin 6 ay dolmadan işe iade davası talebinde bulunması,
- İş sözleşmesinin belirsiz süre ile hazırlanması,
- İş sözleşmesi işveren tarafından geçerli bir sebep gösterilmeksizin feshedilmesi,
- İşveren vekili ya da yardımcısı olunması durumunda,
Sırlanan bu şartlardan herhangi birinin gerçekleşmemesi durumunda, işçinin açtığı işe iade davası reddedilir.
İşe İade Davası Kaybedilmesi Halinde Ne Olur?
İşe iade davası kaybedildiği zaman, iş sözleşmesi işveren tarafından geçerli ya da haklı nedenle feshedilmiş sayılır. İşçi işe iade davasının olumlu sonuçlanması durumunda, kazanacağı en çok 4 aylık ücretten mahrum kalır. Bunun yanında işverenin işçiyi tekrar işe başlatma gibi bir mecburiyeti de olmaz. İşçi en az 4 en fazla 8 ay olan işe başlatmama tazminatına hak kazanamaz.
İşe İade Davası Ne Kadar Sürer?
İşe iade davasının ne kadar süreceğine dair net bir cevap vermek mümkün değildir. Bu durum mahkemelerin iş yoğunluğuna, davanın niteliğine, sunulan delillerin ispat gücüne ve yargılama süresine göre değişiklik gösterir. Ancak, ortalama 1 ila 1,5 sene içinde işe iade davaları sonuçlandırılır. İlk derece mahkemelerinde 1 ila 1,5 yılda sonuca bağlanan bu davalar, istinaf aşamasına da sahiptir. İlk derece mahkemelerinde uygulandığı gibi istinaf aşamasında da işe iade davasının ne kadar süreceği ile ilgili kesin bir cevap verilemez.
Sıkça Sorulan Sorular
İşe iade davasının kazanımı nedir?
İşe iade davasının en önemli kazanımı, işçinin işe iade hakkı kazanmasıdır. Aynı zamanda işçi, en çok 4 aylık ücrete hak kazanır. İş davasının diğer bir kazanımı ise davanın kesinleşmesinin ardından 10 gün içinde işe başlatılma talebine rağmen işe başlatılmaması halinde en az 4 en çok 8 aylık ücret tutarında işe başlatmama tazminatı alma hakkıdır.
İşe iade davasında hangi mahkeme yetkilidir?
İşe iade davasında iş mahkemesi yetkilidir. Yetkili mahkeme, işin yapıldığı yer mahkemesi ya da davalının ikamet ettiği yer mahkemesi olarak belirlenmiştir.
İşe iade davasında avukat şart mıdır?
İşe iade davasında bir avukat desteği alınması zorunlu değildir. Ancak, bu davanın avukatsız takibi de bazı hataların ortaya çıkmasına neden olabilir. Ancak, iş hukukuna ilişkin davalarda işe iade avukatı desteği almak işçinin lehine bir karardır. Çünkü, iş hukuku davaları son derece teknik ve uzmanlık gerektirir.
İşe İade davalarında zamanaşımı süresi var mıdır?
İşe iade davalarında zamanaşımı süresi bulunmaz. Ancak, bu davalar hak düşürücü süreye tabi tutulur. Mahkeme süreleri kendiliğinden gözetir. Karşı taraf itiraz etmese de süreler kaçırılmışsa dava reddedilir.
İşe iade davasında arabulucu şart mıdır?
1 Ocak 2018 tarihi itibari ile işe iade davası açılmadan önce arabulucuya başvuru zorunluluğu getirilmiştir. İş sözleşmesi geçerli bir neden olmadan feshedildiğinde, işçi öncelikle arabulucuya başvurmalıdır. Arabuluculuk süreci sonunda beklenen sonuç elde edilemediğinde işe iade davası açması gerekir.