Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi) Nedir ve Nasıl Alınır?

Miras hukuku kapsamında murisin ölümünün ardından terekesi üzerinde hak sahibi olan mirasçıların birtakım yasal işlemleri gerçekleştirebilmesi için mirasçılık belgesine sahip olması gerekir.

Veraset ilamı olarak da bilinen mirasçılık belgesi Sulh Hukuk Mahkemesi veya noter kanalı ile alınabilmektedir. Mirasçılık belgesi ile mirasçılar murisin terekesinde kendilerini ilgilendiren miras payları üzerindeki haklarını kullanabilir.

Veraset İlamı Nedir?

Yasal mirasçıların miras paylarını gösteren resmi belge niteliğine sahip olan mirasçılık belgesi veraset ilamı olarak da bilinmektedir. Bu belgeyi noter veya Sulh Hukuk Mahkemesi verir.

Veraset ilamı ile yasal mirasçıların kimliği belli olurken miras paylarının ne olduğu da anlaşılır. Miras intikal işlemlerinin yapılabilmesi için bu belgeye ihtiyaç vardır. Veraset ilamı sayesinde murisin terekesi üzerinde hak sahibi olan mirasçıların hukuki durumu belirlenebilir.

Veraset İlamı Ne Kadar Süre Geçerlidir?

Veraset ilamı murisin vefatının ardından düzenlenen bir belgedir. Mirasçılık belgesi ile ilgili olarak geçerlilik süresi bakımından bir sınır bulunmaz.

İlgili kişiler açısından düzenlenmesi yönünde herhangi bir süre sınırı olamayan veraset ilamı noterden ya da Sulh Hukuk Mahkemesinden alınabilir. Mevcut mirasçılık belgesi iptal edildiğinde veya mirasçılardan herhangi biri değiştiği takdirde veraset ilamının yeniden çıkarılması gerekir.  Yeniden çıkarılan veraset ilamı son hali uyarınca süre sınırlaması olmadan geçerlilik kazanır.

Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi) Gerekli Belgeler Nelerdir?

Veraset ilamı çıkarmak isteyen mirasçılar noter ya da mahkeme kanalı ile bunu elde edebilir. Bir takım belgeler veraset ilamı çıkarılırken sunulur. Bu belgeler aşağıdaki gibidir:

• Nüfus cüzdanı fotokopisi,
• Nüfus kayıt örneği,
• Dilekçe,
• Ölüm belgesi,
• Yurt dışında vefat eden kişi için alınacak ölüm belgesi noter onaylı tercüme yapıldıktan sonra apostil şerhi ile onaylanmalıdır.

Mirasçılık Belgesi Nereden Alınmaktadır?

Mirasçılık belgesi alınacağı zaman noter ya da mahkeme aracılığı ile hareket edilmesi gerekir. Mirasçılardan herhangi biri notere giderek gereken belgeleri teslim ettiği takdirde diğer mirasçıları da ilgilendiren veraset ilamını çıkarabilir. Bir kişinin bu belgeyi alması yeterlidir.

Bazı hallerde ise mirasçıların kimlik bilgileri tam olarak tespit edilemediğinde Sulh Hukuk mahkemesi kanalı ile mirasçılık belgesi alınması gerekir. Mirasçının muris ile soy bağı tespit edilemediğinde bu yönteme başvurulabilir.

Nüfus kayıtları yeterli açıklıkta değilse ya da murisin düzenlemiş olduğu bir vasiyetname varsa da mahkemeye başvurulur. Başvuru sahibi ya da en az bir mirasçı yabancı kişi ise Sulh Hukuk Mahkemesi kanalı ile veraset ilamı alınır.

Noter Yolu ile Veraset İlamı Alma

Geçmişte yalnızca mahkemelerden alınabilen mirasçılık belgesi kanunda yapılan değişikliğin ardından noter kanalı ile de alınabilmektedir. Mahkemelerde oluşan iş yükünün azaltılması amacı ile yapılan bu düzenleme sonrasında mirasçı olduğunu belgeleyen herkes veraset ilamını noterden alabilir.

Bunun yanı sıra bazı durumlarda noterden mirasçılık belgesi alınamaz. Bu tür bir durumla karşılaşıldığında Sulh Hukuk Mahkemesine müracaat etmek sureti ile veraset ilamı çıkarılabilir. Noterden veraset ilamı çıkarılacağı zaman mirasçılardan herhangi biri diğerleri adına da bu işlemi yapabilmektedir.

Sulh Hukuk Mahkemesi Kanalı ile Mirasçılık Belgesi Alma

• Yabancı kişiler mirasçılık belgesi talebinde bulunduğunda mahkemeye müracaat etmeleri gerekir. Bu durumda Sulh Hukuk Mahkemesi başvuru merciidir.
• Muris ile mirasçı arasındaki soy bağı tespit edilemediğinde noterden alınamayan veraset ilamı için mahkemeye müracaat edilir.
• Miras bırakan ve mirasçılardan biri ya da tamamı ölüm tehlikesi altında kaybolmuş ise ya da birlikte vefat söz konusu olduğunda mahkeme kanalı ile mirasçılık belgesi çıkarılmalıdır.
• Bazı durumlarda veraset ilamı çıkarılması için bilirkişi incelemesi ya da tanıkların dinlenmesi gerektiğinde bu işlem mahkeme aracılığı ile yapılır.

Veraset İlamı Yetkili ve Görevli Mahkeme

Veraset ilamı çıkarılacağı zaman yetkili ve görevli mahkemeye müracaat edilir. Bu konu ile ilgili olarak görev yapan mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir. Çekişmesiz yargı işlemleri arasında yer alan mirasçılık belgesi işlemleri için miras bırakanın son yerleşim yeri mahkemesi yetkili olur. Ayrıca yetkili mahkemeler arasında mirasçılardan her birinin yerleşim yeri mahkemesi de bulunmaktadır.

Veraset İlamını Kimler Alabilir?

• Miras bırakanın terekesi üzerinde yasal olarak miras hakkına sahip olan mirasçılar veraset ilamını alabilir,
• Buna ilaveten bizzat miras bırakanın hazırlayacağı hukuka uygun bir vasiyetnamede adı geçenler de miras belgesi alabilir,
• Ölüme bağlı tasarruf aracılığı ile atanmış mirasçıların veraset ilamı alması mümkündür,
• Mahkemeden veraset ilamı çıkarılmasını talep edebilecek olanlar arasında muristen alacağı olanlar ve hak sahipleri de yer alır,
• Yasal mirasçılar,
• Hiç mirasçı olmadığı hallerde son mirasçı olan devlet,
• Vasiyetname veya miras sözleşmesi kapsamında atanmış mirasçılar,
• Bazı durumlarda miras bırakanın ya da mirasçıların alacaklıları ve iflas dairesi,
• Bazı koşullarda mirastan çıkarılanlar, mirası reddedenler ya da mirastan feragat edenler.

Veraset İlamı Talep Edemeyenler

• Murisin ölümünden önce boşandığı sağ eşi,
• Mirastan feragat eden yasal mirasçılar,
• Mirası reddeden yasal mirasçılar,
• Murisin açık şekilde mirastan çıkardığı mirasçılar,
• Mirastan yoksun kalanlar,
• Tereke ile bağlantısı olmayan üçüncü kişiler.

Veraset İlamı Almak İçin Avukat Gerekli mi?

Veraset ilamı almak için avukat tutma zorunluluğu bulunmaz. Mirasçılardan herhangi biri notere giderek mirasçı olduğunu belgelediği takdirde bu belge kendisine verilir. Yasal mirasçı olduğunu belgeleyemeyen mirasçılar ya da mirasçılar arasında yabancı kişiler varsa Sulh Hukuk Mahkemesine başvuru yapılması gerekir.

Noterden veraset ilamı çıkarılamayan durumlarda bazı hukuki problemler söz konusu ise bir avukat yardımına ihtiyaç duyulabilir. Mirasçılık konusunda oluşabilecek sorunlarda avukattan yardım almak işlerin daha hızlı ve usulüne uygun şekilde yapılmasını sağlar.

Veraset İlamı İptali

Veraset ilamı iptali ile ilgili olarak Türk Medeni Kanunu uyarınca bu belgenin geçersizliği her zaman için ileri sürülebilmektedir. Ölüme bağlı tasarrufların iptali yönünde dava açma hakkı saklı tutulmaktadır.

Mirasçılardan herhangi biri yerleşim yeri Asliye Hukuk mahkemesine müracaat ederek veraset ilamı iptal davası açabilir. Veraset ilamı çekişmesiz yargı işleri kapsamında yer alır. Veraset ilamının iptali davası ise çekişmeli yargı işleri arasında bulunduğundan dava dilekçesinde husumet diğer mirasçılara yöneltilir.

Veraset İlamı Çıkarıldıktan Sonra Miras Malları İntikali

Mirasçılar murisin vefatının ardından mirasçı olduklarını resmi yoldan belgelemek üzer veraset ilamı çıkarır. Veraset ilamı alındıktan sonra miras malları direkt olarak mirasçılara intikal etmez. Bir takım işlemlerin yapılması zorunludur.

Mirasçılar arasında pay oranları ile ilgili herhangi bir anlaşmazlık olmaması halinde kendi paylarına düşen malların vergilerini ödediklerinde miras kendilerine intikal eder. Mirasçıların aralarında anlaşma sağlanamadığı durumlarda ise miras taksim sözleşmesi yapılarak ilerlenmesi gerekebilir.

Bunun yanı sıra mirasçıların miras hukuku kapsamında açabilecekleri davalardan biri miras taksim davasıdır. Ortaklığın giderilmesi davası ya da muris muvazaası sebebi ile tapu iptali ve tescil davası da mirasçılar tarafından açılabilecek dava türleridir. Bu konuda miras avukatı aracılığı ile hukuki danışmanlık alınması tarafların hak kaybı yaşamaması açısından unutulmaması gerekenler arasındadır.

 

 

Sıkça Sorulan Sorular

• Veraset İlamı Nedir, Ne işe Yarar?

Veraset ilamı murisin ölümünün ardından terekesi üzerinde mirasçıların paylarının neler olduğunu belgeleyen bir evraktır. Mirasçılık belgesi olarak da bilinen veraset ilamı mirasçılar tarafından çıkarılır.

• Veraset İlamı Nereden Alınır?

Veraset ilamı alınacağı zaman noterden ya da Sulh Hukuk Mahkemesinden bu belge talep edilebilir. Mirasçı olduğunu belgeleyebilen herkes veraset ilamını çıkarabilir.

• Veraset ilamını Kimler Alabilir?

Veraset ilamı murisin terekesi üzerinde hak sahibi olan mirasçılar tarafından çıkarılabilir.

• Veraset İlamı Almak İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

Veraset ilamı almak için gerekli belgeler arasında ölüm belgesi, nüfus kayıt örneği, nüfus cüzdanı fotokopisi ve talep dilekçesi yer alır.

• Veraset İlamında Neler Yer Alır?

Veraset ilamında murisin kim olduğu, ölüm tarihi, mirasa ortak olan tüm mirasçıların kimlik bilgileri, mirasçılara düşen miras payları yer alır.