Veraset ve İntikal Vergisi Nedir?

Veraset ve intikal vergisi, Miras Hukuku kapsamındadır. Bu vergi çeşidinde mirasçılar vefat eden kişinin terekesi üzerinde yer alan haklarını alabilmesi için devlete bir ödeme yapmaları gerekir. Miras bırakan kişinin vefat etmesi ile yasal mirasçılar ve atanmış mirasçıların da bu vergiyi ödemesi gerekir.

Vefat eden kişi Miras Hukuku’nda muris olarak ifade edilir. Murisin mirasçılarına bıraktığı mallar onun terekesidir. Tereke üzerinde hem yasal mirasçılar ve hem de atanmış mirasçılar hukuki açıdan hak sahibidir. Muris vefat ettiği zaman mirasçılar devlet dairelerinde bazı işlemleri gerçekleştirmekle yükümlüdür. Bu işlemlerin yapılabilmesi için ilk olarak bir vergi ödenmelidir.

Veraset ve intikal vergisi olan bu vergi çeşidi yasal olarak zorunludur. Miras Hukuku’nda zümre sisteminin varlığı devreye girer. Zümre sistemine göre vefat eden kişiye yakınlık derecesine göre mirasçıların hukuki hakları olur. Bu hakları almak için ön koşul ise atanmış ve yasal mirasçılar açısından veraset intikal vergisinin ödenmesidir.

Kişi vefat ettikten sonra yapılması gereken hukuki adımlardan biri veraset intikal ilamının alınmasıdır. Yasal ya da atanmış mirasçılardan biri bu belgeyi yetkili mercilerden alabilir. Bu belge Sulh Hukuk Mahkemesinden de alınır. Noter üzerinden de veraset intikal ilamı alınabilir. Başvuru sahibinin kimlik bilgileri ve yasal ya da atanmış mirasçı olduğunu belgeleyen evraklara da ihtiyaç vardır.

Veraset ilamının alınmasından sonra miras bırakan kişinin terekesi üzerinde bulunan vergi oranlarının hesaplanması gereklidir. Bu vergi oranlarının hesabı yapılırken banka hesapları ve gayrimenkullerin rayiç bedelleri gibi çeşitli bilgiler talep edilir.

Emlağın bulunduğu il ve ilçe belediyelerinden emlakların rayiç bedellerinin öğrenilmesi gerekirken bunlarla ilgili alınacak belgelere de ihtiyaç vardır. Vefat eden kişinin ortaklığı ya da şirket üyeliği söz konusuysa bu durumda da resmî belgeler istenir. Veraset ve intikal vergisi hakkında detaylı bilgiler edinmek için vergi hukuku avukatı ile çalışabilirsiniz.

Veraset ve İntikal Vergisi Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Veraset ve intikal vergisinin hesaplamasının yapılmasında ivazlı ya da ivazsız olma durumuna göre oranlar belirlenir. İvazsız intikal söz konusu olduğunda hesaplamada daha fazla bir yüzdelik orandan bahsedilir. Bu vergi ödemesinin yapılması için veraset ilamı çıkarılırken ayrıca vergi dairesine beyanname verilmesi gerekir. Vergi dairesine giderek fiziki ortamda alınan bu beyanname ayrıca bilgisayar üzerinden online olarak da gönderilebilir.

İşlemler internet üzerinden yapılacaksa, interaktif vergi dairesinin kullanılması gerekir. İnteraktif vergi dairesine girişin yapılmasından sonra veraset işlemleri bölümüne ulaşılması gerekir. Ayrıca belgelerin hazırlanmasından sonra posta yoluyla da müracaat yapılabilir. İnternet ortamında hazırlanacak beyannamelerde,  bütün mirasçıların belgeyi onaylamasına gerek duyulur.

Veraset ve intikal vergisi beyannamesi hazırlandığında vergi dairesi üzerinden başvuru yapılabilir. Böyle bir durumda tüm mirasçılar belgeleri imzalamalıdır. Veraset ilamı tek bir mirasçıya ait kimlik bilgisi ve ölüm ilanı ile beraber alınabilir. Vergi ödemesi için beyanname herkes tarafından imzalanmalıdır. Bu işlemler mirasçının vekil tayin edeceği bir hukuki temsilci aracılığı ile yapılır.

Veraset ve intikal vergisi yasal olarak ödenmesi gereken vergilerdendir. Murisin vefatı sonrası terekesi üzerinde var olan mirasçıların yasal hakların kendilerine devredilebilmesi için resmi işlemlerin tamamlanmasına ihtiyaç vardır.

Bu vergi miras bırakan kişinin ardından mirasçıların ödeyeceği niteliktedir. Aynı zamanda karşılıksız yollarla mal sahibi olan kişilerin de ödemesi gereken bir vergi çeşidirir. Veraset ve intikal vergisinin hesaplanmasında vergiye konu olan malların değerinin tespiti gerekir.

Mirasın açıldığı tarih ile malların hukuki bakımdan kazanıldığı tarih göz önünde bulundurularak hareket ederken malların değeri de bu bilgiler doğrultusunda değerlendirilir. Kazanım miktarının istisna sınırlarında olması durumunda ise vergi ödemesi gerekmez.

Veraset ve İntikal Vergisi Nereye Ödenmelidir?

Veraset ve intikal vergisi ilgili kanun ve bu vergi ile alakalı tüm ayrıntıların açıklandığı yasayı kapsar. Beyanname vermek için kişinin bizzat vergi dairesine başvuru yapması gerekir. Bunun yanı sıra Gelir İdaresi Başkanlığı resmî web sitesi üzerinden de işlemler tamamlanabilir.

Veraset ve intikal vergisi beyannamesinin doldurulurken bazı belgelere de ihtiyaç duyulur. Buna göre veraset ilamı başta olmak üzere emlak vergi değerini gösteren belgeler, tapu belgeleri, bankalardan alınan yazılar istenir. Aynı zamanda bazı malların ruhsatları, hisse senedi varsa bu belgeler, gelir tablosu, borç ve masraflar için belgeler gibi ilgili belgeler yetkili mercilere iletilir.

Mirasçılar, miras yolu ile ya da karşılıksız olarak kazandığı mallar için vergi ödemekle yükümlüdür. Vefat edenin ölümümün sonra Türkiye’de gerçekleşen vefatlarda 4 aylık süre içinde başvuru yapılması gerekir. Türkiye dışında bir ülkede gerçekleşen ölümlerde, mükellefler Türkiye’de ise bu durumda başvuru süresi 6 ay olarak belirlenmiştir. Veraset ve intikal vergisi beyannamesi verileceğinde vefat eden kişinin son ikametgahında bulunan vergi dairesine beyanda bulunulması gerekir.

Beyannamenin doldurulmasından sonra bütün varisler tarafından imzalanması gerekir. Beyanname ve diğer belgeler mirasçılardan biri tarafından ilgili vergi dairesine teslim edilir. Vergi dairesinde tahakkuk ettikten sonra mirasçıların hukuki olarak haklarını üzerlerine geçirebilmesi mümkündür. Yasal sürelerine uygun olacak şekilde yapılması gereken bu işlemlerden sonra mirasçıların tereke üzerindeki hakları kendilerine devredilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Veraset ve intikal vergisine tabi olan durumlar nelerdir?

Bir kişinin ölümünden sonra sahibi olduğu menkul ve gayrimenkul mallarla tüm hak ve alacaklarının mirasçılarına intikali veraset ve intikal vergisi ile mümkündür. Bu malların herhangi bir nedenle ivazsız yani karşılıksız olarak bir kişiden diğer kişiye intikali halinde de veraset ve intikal vergisi ödenmesi gerekir.

Veraset ve intikal vergisi ne zaman ödenir?

Veraset ve intikal vergisi, tahakkuktan itibaren üç yılda her sene Mayıs ve Kasım aylarında toplam altı eşit taksitte ödenir. Gerçek ya da tüzel kişiler tarafından düzenlenen yarışma ve çekilişler ile şans oyunları, yarışma ve çekiliş ile müsabakaların yapıldığı günü takip eden ayın 20. günü akşamına kadar veraset ve intikal vergisinin ödenmesi gerekir.

Veraset ve intikal vergisi için avukat şart mı?

Veraset ve intikal vergisi ile ilgili eksiksiz olarak işlem yapmak için vergi hukuku avukatı ile çalışabilirsiniz.