Taksir Nedir? Taksirli Suçlar Nelerdir?

Taksirli suçlar, kasten işlenen suçlarlar arasında değerlendirilir. Bu suçlar, ceza hukukunda iki büyük suç grubundan biri içinde yer alır. Yalnız esas olan suçun kasten işlenmesi olan taksirli suç, kanunda suç olarak tanımlanan durumlar için geçerli kabul edilir. Türk Ceza Kanunu’na göre taksirle işlenen fiiller, kanunun açıkça belirttiği durumlarda ceza alır. Bu açıdan bakıldığında; taksirle işlenen bir fiilin ceza alması için suçun yasal tanımında bunun açıkça belirtilmiş olması şartı vardır.

Taksir Ne Demek?

Kusurlu failin bir ödevi yerine getirmemesi sebebi ile gereken özen ve dikkati gösterme yükümlülüğünün ihlalidir. Suçun öngörülebilir sonucunun öngörülememiş olması şeklinde de ifade edilir. Taksir aslında ihmal olarak değerlendirilebilir. Cezai sorumluluğa sebep olma kastı gibi suçun ahlaki unsurları içinde değerlendirilir.

Taksirli Ne Demek?

Bir suçun taksir ile işlenmesi durumu taksirli suç kapsamına girer. Kasten işlenen suçlar bakımından fiilin belli bir amaç için işlenmesi, bu suçlar açısından yapılacak değerlendirmeler için yeterlidir. Yalnız taksirle işlenen suçlarda haksızlığın oluşması açısından fiilin belli bir amaca yönelik gerçekleştirilmesi tek başına yeterli bulunmaz.

Taksirli suçlarda, bu davranışın yapılışı sırasında objektif itina yükümlülüğünün dikkate alınmamış olması da gerekir. TCK’ya göre dikkat ve itina yükümlülüğüne aykırılık barındıran davranışların taksirli suçlarda tipik eylem hususi durumunu taşıyacağının altı çizilmiştir.

Örnek olarak; trafikte bir kişi ceza hukukunun ilgi alanına girmeyen bir amaçla hareket edebilir. Sadece bu kişinin aracı seyir halindeyken karayolları trafik mevzuatında bulunan kurallara uygun hareket etme yükümlülüğü vardır. Araç kullanırken kişinin telefon kullanıyor olması sonucu bir kazaya neden olması, bazı kişilerin ölümü ya da yaralanmasına neden olursa, taksirli hareket etmiş olur.

Taksirli Suçlar Haksızlık İçinde Nelerden Oluşur?

Taksirlik suçlar haksızlık içinde üç unsur barındırır.

1. Objektif itina yükümlülüğünün herhangi bir davranışla ihlali: TCK’da taksirli hareket, dikkat ve itina yükümlülüğüne aykırı hareket etmedir.
2. Özene aykırı davranışın bir sonuç doğurması: Taksirli suçun olması açısından objektif dikkat ve itina yükümlülüğünün ihlali yeterli değildir. Bunun yanında bir sonucun gerçekleşmesine bakılan durumlarda taksirli suça ilişkin kanuni tanımdaki sonucun gerçekleşmesi şartı aranır.
3. Sonucun faile isnat edilebilirliği: Taksirli suçun sonucu, dikkat ve itina yükümlülüğünün ihlalinin bir sonucu olmalıdır. Gerçekleşen sonuç ile failin itina yükümlülüğünün ihlali içinde bir nedensellik bağı olmalıdır. Bu bağ yoksa ya da sonuç dikkat ve itina yükümlülüğünün ihlali sonucu olarak yaşanmışsa, artık taksirli suç olamaz.

Taksirli Suçlar Nelerdir?

Taksirli suçlar adam öldürme ve yaralama, iflas, genel güvenliği tehlikeye atma gibi pek çok seçeneğe sahiptir. Bir kişi çevreyi taksirle gerçekleştirmiş olarak kirletebilir. Taksirle casusluk fiilinin işlenmesi veya trafik güvenliğinin taksirle riske atılmasına istinaden suç işlenebilir. Taksirli suçlar failin neticesini öngöremediği ve dikkatli, özenli davranmadığı hallerde, istenmeyen sonuçların doğmasıdır. Taksirli suçlarda, fail kanunda suç olarak tanımlanan bir eylemde bulunurken, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranmalıdır. Aynı zamanda bu eylemin sonuçlarını da tahmin etmemiş olması gerekir. Bilinçli taksirde ise kişi sonucu istememesine rağmen fiil gerçekleşir. Bu tür bir suçun cezası belirlenirken, ceza artışı yaşanır. Cezada 1/3 oranından yarıya kadar bir artış söz konusudur. Taksirli suçlar ile ilgili cezalarda mutlaka bir uzmandan yardım alınmalıdır. Ceza hukuku avukatı bu konuda bilgilendirici olacaktır. Taksirli suçlar detaylı olarak şu şekildedir.

• Taksirle öldürme suçu (TCK 85),
• Taksirle yaralama (TCK 89),
• Taksirli iflas (TCK 162),
• Genel güvenliğin taksirle tehlikeye sokulması (TCK 171),
• Atom enerjisi ile patlamaya sebebiyet verme (TCK 173),
• Trafik güvenliğini taksirle tehlikeye sokma (TCK 180),
• Çevrenin taksirle kirletilmesi (TCK 182),
• Devletin güvenliğine ve siyasal yararlarına ilişkin detayları izahat (TCK 329),
• Yasaklanan detayları izahat (TCK 336),
• Taksir sonucu casusluk fiillerinin işlenmesi (TCK 338)

Bilinçli Taksir Nedir?

Bilinçli taksir; failin “öngördüğü” neticenin olmasını istememesine rağmen, kural ihlali yapması ya da şans eseri, kişisel beceri gibi etkenlere bağlı olarak hareket etmesi ile fiili gerçekleşmiş olmasıdır. TCK suçların ‘kast’ durumu ile işlenmesini kural olarak belirlemiştir. Bu sebeple kanunda taksirli hali göstermeyen suçlar nedeni ile kişiye ceza verilmez. Bunlardan biri mala zarar vermedir. Kasten işlenen ve TCK’de de bu şekilde yer alan bir suçtur. Taksirle mala zarar verme kanunda bulunmadığı için kişi ceza almaz. Mala zarar verme, sadece özel hukuk alanında tazminat sorumluluğu doğuran bir eylemdir.

Bilinçli Taksirli Suçlar Nelerdir?

TCK’da bilinçli taksirli suçlar şu şekilde belirtilmiştir.

• Taksirle öldürme ve yaralama,
• Çevreyi taksirle kirletme,
• Taksirli iflas,
• Taksirle çocuğun soy bağını değiştirme suçunun işlenmesi,
• Genel güvenliğin taksirle tehlikeye sokulması,
• Trafik güvenliğini taksirle tehlikeye sokulması,
• Atom enerjisi ile taksirle patlamaya neden olmak,
• Taksirle zehirli madde katma suçunun işlenmesi,
• Taksirle askeri tesislerin tahrip edilmesi,
• Savaş zamanlarında yükümlülükleri taksirle yerine getirmeme,
• Devletin güvenliğine ve siyasal faydasına ilişkin bilgileri taksirle açıklama,
• Yasaklanan bilgileri taksirle açıklama,
• Taksir ile casusluk fiillerinin işlenmesi.

Taksirli Suç Örnekleri Nelerdir?

Taksir, basit taksir ve bilinçli taksir olmak üzere iki başlıkta değerlendirilir. Basit taksirde fail, sonucun öngörülebilir olmasına rağmen sonucu öngörmez; dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranmak suretiyle fiil işler. Buna bilinçsiz taksir ya da adi taksir de denir. Basit taksire bir örnek vermek gerekirse, iş güvenliği bakımından gereken tedbirleri almaksızın işçi çalıştıran işveren, iş kazasından dolayı yaralanmaya sebebiyet verdiği takdirde taksirle insan yaralama suçunu işlemiş olur.

Taksirin bir diğer hali ise bilinçli taksirdir. Bilinçli taksirde netice fail tarafından öngörülür fakat kural ihlalinde bulunulması, kişisel yeteneklere güvenilmesi gibi sebepler dolayısıyla fail fiili işler. Mesela, sollama yasağının söz konusu olduğu bir yolda sollama yapan ve bu sollamadan ötürü ölüme sebep olan fail, bilinçli taksirle ölüme neden olma suçundan dolayı cezalandırılır.

Sıkça Sorulan Sorular

Taksirli suç nedir?

Taksirli suç; failin gerekli dikkat ve özen göstermeden ve doğabilecek muhtemel sonuçları tahmin etmeden mevcut fiili icra etmesi sonucu ortaya çıkan suçlardır. Bu duruma göre kişinin alacağı ceza belirlenir.

Taksirli suç nasıl cezalandırılır?

Taksirli suçlar hukukun belirttiği şekilde cezalandırılır. Bu suçların cezası, kasten işlenen haline göre daha az cezayı gerektirir. Suçun şekline göre verilecek ceza da birbirinden farklıdır.

Taksirli suçlarda avukat şart mı?

Taksirli suçlar hukuk içinde karmaşık konulardan biridir. Dolayısı ile bir ceza hukuku avukatı ile görüşmekte yarar vardır.