Müebbet ve Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası Kaç Yıldır?
Müebbet hapis cezaları şu suçların işlenmesi halinde uygulamaya koyulmaktadır:
- “TCK 81. madde kasten öldürme,
- TCK 317. madde askeri komutanlıkların gasp edilmesi,
- TCK 303. madde düşman ile iş birliğinde bulunma suçu,
- TCK 323. madde savaş sırasında yaşan haber yaymak,
- TCK 330. madde gizli kalması gereken bilgileri ifşa etmek,
- TCK 326. madde devlet güvenliğine dair belgeler ile işlenen suçlar,
- TCK 333. madde devlet sırlarından yararlanma ve devlet hizmetlerinde sadakatsizlik,
- TCK 327. madde devlet güvenliğine dair bilgileri temin etmek.”
Müebbet hapis cezalarında infaz süresi ömür boyu olarak belirlenir. Ancak şartlı tahliye hükümlerinden faydalanılması durumunda ceza infaz kurumlarında 24 sene geçirilmesi gerekmektedir. Bunun olması için belirlenen sürenin iyi hal olarak geçmesi şarttır. Şartlı tahliye için infaz kurumlarında geçirilmesi gereken süre şu şekildedir:
- Müebbet hapis cezasının yanında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası kararı verilmiş ise 36 yıl,
- Birden fazla müebbet hapis cezası kararı verilmiş ise 30 yıl,
- Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile süreli hapis cezası kararı verilmesi halinde 36 yıl,
- Müebbet cezası ile süreli hapis cezası kararı verilmiş ise 30 sene,
- Tekrar durumunda işlenen bir suç sebebiyle müebbet hapis cezası kararı verilmesi durumunda 33 sene biçimindedir.
Müebbet hapse mahkum olmuş kişiler için gönderilmesi gereken infaz kurumu ve uygulanacak rejim, bu nedenle sosyal ve kişisel özelliklerinin belirlenmesi için Kanunda belirtilen esaslarla gözlemlenmektedir. Bu gözlemin süresi 60 günden fala olmamaktadır. Hükümlünün sair hallerine, kişiliğine, suçu işleme özelliklerine göre bazı durumlardan gözlem yapılmayabilmektedir. Gözlemin sonucuna göre Adalet Bakanlığı tarafından hükümlünün gönderileceği infaz kurumu belirlenmektedir.
Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası Türk Ceza Kanunu 47.maddesinde düzenlenmiştir. Bu madde; “Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası hükümlünün hayatı boyunca devam eder, kanun ve Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelikte belirtilen sıkı güvenlik rejimine göre çektirilir.” Şeklindedir. Ağırlaştırılmış müebbet cezasına sebep olan suçlar TCK’da şu şekilde ifade edilmiştir;
- “Soykırım suçu TCK 76. madde
- Nitelikli kasten öldüre suçu TCK 82. Madde
- Yasaklanan bilgileri siyasal veya askeri casusluk maksadıyla açıklama TCK 337. madde
- İşkence suçu işleyerek öldürme TCK 94. madde
- Cinsel saldırı suçu neticesinde öldürme TCK 102. madde
- Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak suçu TCK 302. madde
- Siyasal veya askeri casusluk TCK 328. madde
- Gizli kalması gereken bilgileri açıklama TCK 330. madde
- Yasaklanan bilgilerin casusluk maksadıyla temini TCK 335. Madde” şeklindedir.
İnfaz kurumunda belli bir süre iyi halle geçiren hükümlü şartlı tahliye hükümlerinden yararlanabilmektedir. Ağırlaştırılmış müebbet cezası 30 yıldır. Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum edilen biri 30 yılını hapiste geçirdiği takdirde şartlı tahliye edilebilmektedir. Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanununun 107. Maddesinde şartlı tahliye şu şekilde ifade edilmiştir; “Koşullu salıverilmeden yararlanabilmek için mahkumun kurumdaki infaz süresini iyi halli olarak geçirmesi gerekir.”
Müebbet hapis cezası almış olan kişiler 24 yılını, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum edilen kişiler 30 yılını, diğer süreli hapis cezalarına mahkum edilen kişilerin cezalarının yarını hapiste geçirmelerin durumunda şartlı tahliyeden faydalanabilmektedir.
Fakat Türk Ceza Kanununun,
Ancak, Türk Ceza Kanununun;
- “Kasten öldürme suçlarından (madde 81, 82 ve 83) süreli hapis cezasına mahkum olanlar,
- Neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçundan (madde 87, fıkra iki, bent d) süreli hapis cezasına mahkum olanlar,
- İşkence suçundan (madde 94 ve 95) ve eziyet suçundan (madde 96) süreli hapis cezasına mahkum olanlar,
- Cinsel saldırı (madde 102, ikinci fıkra hariç), reşit olmayanla cinsel ilişki (madde 104, ikinci ve üçüncü fıkra hariç) ve cinsel taciz (madde 105) suçlarından süreli hapis cezasına mahkum olanlar,
- Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan (madde 102, 103, 104 ve 105) hapis cezasına mahkum olan çocuklar,
- Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlardan (madde 132, 133, 134, 135, 136, 137 ve 138) süreli hapis cezasına mahkum olanlar,
- Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçundan (madde 188) hapis cezasına mahkum olan çocuklar,
- Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk suçlarından (madde 326 ilâ 339) süreli hapis cezasına mahkum olanlar,”
Hükümlerinin üçte ikisini hapiste geçirdikleri takdirde, şartlı tahliyeden yararlanabilmektedir. Aynı zamanda suç teşkil edecek örgüt kurmak ya da yönetmek veya örgüt faaliyetleri neticesinde suç işlemek ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamından mahkum olan çocuklarla 1/1/1983 tarihli ve 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu kapsamında suçtan hükümlü olan kişiler hakkında şartlı tahliye ise üçte iki olacak şekilde uygulanmaktadır. Şartlı tahliye için hapiste geçirilmesi gerekli süre;
- Birden çok ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına ya da ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile müebbet hapis cezası halinde 36 yıl,
- Birden çok müebbet hapis cezası hâlinde 30 yıl,
- Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile süreli hapis cezası hâlinde en çok 36 yıl,
- Müebbet hapis cezası ile süreli hapis cezası hâlinde en çok 30 yıl,
- Birden çok süreli hapis cezası hâlinde en çok 28 yıldır.
- Birden çok ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına ya da ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile müebbet hapis cezası hâlinde 36 yıl infaz kurumunda kalınmalıdır.
- Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ve süreli hapis cezası halinde en çok 36 yıl ceza infaz kurumunda kalınmalıdır.
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının infaz edileceği cezaevi, Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanununda ifade edilmiştir. Kanuna ait 9.maddeye göre; “Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum olan hükümlülerin cezaları ‘yüksek güvenlikli’ kapalı cezaevlerinde infaz edilir.”
Daha fazla bilgi almak için ağır ceza avukatı Görkem Demircan ile iletişime geçebilirsiniz.
Sık Sorulan Sorular
Müebbet Hapis Cezası Kaç Yıldır?
Koşullu salıverme hakkından yararlanmaya hak kazanan bir mahkum, müebbet hapis cezasının hepsini ceza infaz kurumunda geçirmesi gerekmemektedir. 24 seneyi tamamlayarak koşullu salıvermeden yararlanmaktadır. Ancak birden çok cezası veya örgüt suçu söz konusuysa CGTİK 107.madde uyarınca hapis cezası uzatılmaktadır.
Müebbet hapis cezalarında af olabilir mi?
Müebbet hapis cezaları ile diğer cezalar aralarında genel ya da özel af anlamında bir farklılık bulunmamasına rağmen genel olarak yasa koyucu bazı suç biçimlerinin af kapsamında dışarda tutabilmektedir. Eşitlik ilkesini ihlal etmemek üzere bazı afların müebbet hapis cezasına dahil suçlarda konu edilmediği görülmektedir. Fakat bunlarla alakalı net bir düzenleme bulunmamaktadır.
Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezasında Af Olabilir Mi?
Her suçun ve her cezanın af özelinde değerlendirilmesi mümkündür. Fakat yürürlükte bulunan mevzuata göre şuan bulunan, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasıyla alakalı özel olarak düzenlenmiş geçerliliği olan bir af uygulaması bulunmamaktadır.
Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası Kaç Yıldır?
Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası hükümlünün hayatı boyunca devam edecek olan bir hapis cezasıdır. Fakat iyi halde olan mahkumların 30 yılını ceza infaz kurumunda geçirmeleri halinde, şartlı tahliye koşuluyla salıverilmesi mümkündür.
