Adli Kontrol Nedir? Adli Kontrol Kararına İtiraz Süreci ve Koşulları Güncel 2025

Adli kontrol kararına, sanık veya şüpheli tarafından belirli süreler içinde itiraz hakkı bulunmaktadır. Bu itiraz işleminin gerçekleşebilmesi için kararın verilmesinin ardından 7 gün içinde yetkili mercilere başvuru yapılması gerekir. Üst sınırı 2 yıldan az hapis cezaları için bu tedbirin uygulanması mümkün olabilir.

Adli Kontrol Kararının Verilme Şartları

Adli kontrol, tutuklama gerektiren durumlarda hapis cezasının yerine konulabilecek bir tedbirdir. Bu tedbirin uygulanabilmesi için sanık veya şüpheli hakkında henüz kesinleşmiş bir mahkeme kararı olmaması gerekmektedir. Şüpheli veya sanık, adli kontrol kararı verildiğinde sosyal hayatına devam ederken belirli yükümlülükleri yerine getirmek zorundadır.

Bu yükümlülükler, mahkeme tarafından açıkça belirtilmeli ve kişiye bildirilmektedir. Sanık veya şüpheli bu yükümlülüklere uymadığı takdirde adli kontrol kararı hükümsüz kılınabilir ve tutuklama kararı devreye girebilir. Bu tedbirler, denetimli serbestlik müdürlüğü tarafından takip edilmekte ve denetlenmektedir.

Adli Kontrol Tedbirleri Nelerdir?

Adli kontrol altında tutulan kişilere uygulanabilecek bazı tedbirler bulunmaktadır. Bu tedbirler, kişinin sosyal hayatta hareketlerini sınırlamayı ve belli kurallara tabi olmasını sağlamaktadır. Adli kontrol kapsamında uygulanabilecek başlıca tedbirler şunlardır:

• İmza Yükümlülüğü: Kişinin belirlenen periyotlarla karakola giderek imza atması zorunludur.
• Yurt Dışına Çıkış Yasağı: Adli kontrol altındaki kişinin yurt dışına çıkması yasaklanabilir.
• Belirlenen Kişi ve Mercilere Çağrıya Uyum: Sanık ya da şüphelinin hâkim veya savcının belirlediği kişilerin çağrılarına uyması gerekir.
• Belirli Meslek veya Eğitime Devam: Sanığın, mahkemece belirlenen meslek veya eğitim faaliyetlerine devam etmesi gerekmektedir.
• Sürücü Belgesi Teslimi veya Araç Kullanma Yasağı: Gerek görüldüğünde kişinin sürücü belgesi alınabilir ve belirli araçları kullanması yasaklanabilir.
• Alkol veya Uyuşturucu Tedavisi: Bağımlılık yapıcı maddelerin bırakılması amacıyla tedavi veya muayene şartı konulabilir.
• Silah Taşıma Yasağı: Kişinin sahip olduğu silahı teslim etmesi ve silah bulundurmaması gerekebilir.
• Ev Hapsi veya Belirli Yerleşim Yerini Terk Etmeme: Kişi belirlenen adres dışında başka bir yere gidemez.

Bu tedbirler, bir arada uygulanabileceği gibi durumun niteliğine göre tek başına da uygulanabilir.

Adli Kontrol Tedbirinin Amacı ve Farklılığı

Adli kontrol, sanık veya şüpheli hakkında verilen bir koruma tedbiridir ve esasen tutuklamanın getirdiği olumsuz sonuçları önlemeyi hedefler. Tutuklamanın aksine, adli kontrol kararıyla kişi sosyal hayatın içinde kalır ancak belirli yükümlülüklere tabi olur. Adli kontrol ile tutukluluk arasındaki en önemli fark, adli kontrolün ceza yargılaması sürecinde sanığın denetim altında tutulmasına rağmen özgürlüğünün tamamen kısıtlanmamasıdır.

Bu nedenle, adli kontrol kararına itiraz süreci önem arz eder. İtiraz, kişinin hak ve özgürlüklerinin korunduğu ve haksız yere adli kontrol altında tutulmasının engellenmesi açısından kritik bir aşamadır.

Adli Kontrol Kararına Nasıl İtiraz Edilir?

Adli kontrol kararına itiraz edebilmek için belirli bir prosedür izlenmesi gerekir. Kararın verilmesinin ardından 7 günlük süre içinde itiraz hakkı kullanılmalıdır. Bu itiraz, kararı veren mahkeme veya ilgili ceza mahkemesine yazılı olarak yapılır.

İtiraz dilekçesinde, itirazın gerekçeleri, karara neden itiraz edildiği ve bu karara karşı deliller belirtilmelidir. Bu süreçte, bir avukatın yardımı ile hareket etmek, hukuki hakların daha etkin kullanılmasına olanak sağlar. İtirazın kabulü durumunda, adli kontrol kararı kaldırılabilir, yeni bir karar alınabilir veya ek tedbirler getirilebilir.

Adli Kontrol Kararı ve İtiraz İnceleme Süreci

Adli kontrol kararına itiraz edildiğinde, itiraz merci bu kararı ve itirazın gerekçelerini inceleyerek sonuca bağlar. Bu inceleme sırasında, Cumhuriyet Savcısının görüşü alınır ve kararın hukuka uygunluğu değerlendirilir. İtiraz sürecinde, adli kontrol kararına yönelik olarak itirazın kabulü veya reddi hakkında bir karar verilir.

Adli kontrol tedbiri, soruşturma aşamasında Sulh Ceza Hakimliği tarafından alınmışsa, Asliye Ceza Mahkemesi bu itirazı inceler. Kovuşturma aşamasında ise, yetkili mahkeme bu incelemeyi yapar ve itirazın sonucuna göre yeni bir karar verir.

Adli Kontrol Kararının Kaldırılması ve Süresi

Adli kontrol tedbirlerinin uygulanma süresi, suçun niteliğine ve yargılamanın ilerleyişine bağlı olarak değişir. Bu tedbirlerin süresi genellikle Ağır Ceza Mahkemesi görev alanında olmayan suçlar için en fazla 2 yıldır. Ancak, zorunlu hallerde bu süre en fazla 1 yıl daha uzatılabilir. Ağır Ceza Mahkemesinin görev alanına giren suçlarda ise bu süre 3 yıla kadar çıkabilir ve zorunlu hallerde en fazla 4 yıl uzatılabilir.

Adli kontrol kararının kaldırılması, şartların değişmesi veya sanık ya da şüphelinin yükümlülüklere uyması halinde gündeme gelebilir. Ayrıca, adli kontrol süresinin dolması veya itirazın kabul edilmesi durumunda da bu tedbir kendiliğinden sona erer.

Adli Kontrol Kararına İtirazın Hukuki Boyutu

Adli kontrol tedbiri, belirli hukuki gerekliliklerin yerine getirilmesi ile birlikte uygulanan bir karardır. Bu nedenle, adli kontrol kararına itiraz edilmesi durumunda, kararın hukuki gerekçeleri detaylı bir şekilde incelenir. İtiraz başvurusu yapılırken, itiraz dilekçesi dikkatlice hazırlanmalı, ilgili deliller ve hukuki dayanaklar belirtilmelidir.

Adli kontrol kararına itiraz süreci, sanık veya şüphelinin özgürlüğünün korunması ve haklarının korunması açısından önemlidir. Bu süreçte, hukuka uygun olmayan bir adli kontrol tedbiri veya yükümlülük ile karşılaşılması halinde, itiraz edilerek tedbirin kaldırılması veya değiştirilmesi talep edilebilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Adli kontrol kararına nasıl itiraz edilir?
Adli kontrol kararına itiraz, kararın verilmesinin ardından 7 günlük süre içinde yapılır. İlgili mercie dilekçe verilerek itiraz süreci başlatılır.

Adli kontrol kararına itiraz eden kişi serbest kalabilir mi?
Evet, itirazın kabul edilmesi ve hukuka aykırılık tespit edilmesi durumunda adli kontrol kararı kaldırılarak kişi serbest kalabilir.

Adli kontrol süresi ne kadar devam eder?
Adli kontrol süresi, Ağır Ceza Mahkemesi görevi kapsamına girmeyen suçlarda en fazla 2 yıl, ağır ceza kapsamına giren suçlarda ise en fazla 3 yıldır. Zorunlu hallerde bu süreler uzatılabilir.

Adli kontrol tedbirleri nelerdir?
Yurt dışına çıkış yasağı, imza yükümlülüğü, belirlenen meslek veya eğitime devam etme, belirli yerleşim yerini terk etmeme gibi tedbirler uygulanabilir.

Adli kontrol kararı kaldırılabilir mi?
Evet, şartların değişmesi, itirazın kabul edilmesi veya adli kontrol süresinin dolması gibi durumlarda karar kaldırılabilir.