Vasi Ne Demek? Vesayet Nedir?
Velayet altında olmayan küçükler, kısıtlı kişiler, 1 yıldan uzun süre hapis cezası alan kişiler mal varlığı ve kişilik haklarını korumak amacı ile kanunlar kapsamında vesayet altına alınır. Vasi, vesayet organlarından biri olarak ifade edilir. Mahkeme tarafından menfaatleri korunması gereken kişiye ait hakların koruması için vasi atanır.
Velayet ile vesayet birbirlerinden farklı iki kavramdır. Velayet ilişkisi sadece anne ya da babaya tanınmış haktır. Vesayet ilişkisi mahkeme tarafından anne ya da baba dışında kalan üçüncü kişilere de tanınabilir. Velayet ilişkisinde hısımlık söz konusu olarak hukukta yer alırken, vesayet ilişkisinde herhangi bir yakınlık aranmaz. Vasi tayininde hısımlar daima önceliklidir.
Vesayet Nedir?
Velâyet altına alınmamış küçük yaştaki çocukların ve istisnaî olarak, velâyet altına alınmamış olan bazı yetişkinlerin, 1 yıl ve daha uzun süre ile hapis cezası alan kişilerin malvarlığını ve kişilik haklarını korumak amacı ile kabul edilen hukuki kuruma vesayet adı verilir.
Vesayet kurumu; kişilik haklarını ve mal varlığını koruma gücüne sahip olmayan kişileri koruma altına alan bir kurumdur. Anne babasını çok küçük yaşlarda kaybeden çocuğun malvarlığının yönetimi konusunda koruma altına alınmaya muhtaç olması bu duruma örnek olarak verilebilir.
Velayet Nedir?
Türk Medeni Kanunu’nda açıkça düzenlenmiş olan velayet, koruma ve bakım açısından muhtaç ve güçsüz olan küçük yaşlı çocukların bakımı ve çıkarlarının korunması ve malvarlığının yönetimi gibi ihtiyaçlarının giderilmesi için velayet bakımından görevli anne ve babaya yüklenen sorumluluktur. Bu kurumun temel amacı bakım açısından güçsüz çocukları bağımsız birer birey haline getirmektir. Evlilik birliği içinde doğan çocuklar anne ve babanın ortak velayetine sahiptir.
Eşlerin boşanması durumunda ise mahkeme velayeti anne ya da babaya verir. Her somut olay kendi içerisinde değerlendirilir. Küçük çocuğun üstün menfaatini gözeten mahkeme, çocuğun içinde bulunduğu tüm durumları değerlendirir ve küçüğün velayetini anne ya da babaya verir. Hakim kararını alırken tarafların ekonomik, sosyal, eğitim ve iş yaşantısı gibi durumları göz önünde bulundurur.
Vasinin Görevleri Nelerdir?
Türk Medeni Kanununda vasinin görevleri açık bir şekilde belirtilmiştir. Esas itibari ile kısıtlının kim olduğuna göre vasinin görevleri de değişir. Vasi, yapılması gereken bazı basit işlemleri kendi başına yapabilir. Ancak, bazı işlemleri yapabilmek için sulh hukuk mahkemesi ya da asliye hukuk mahkemesinden izin alması gerekir.
Vasi Miras Hakkına Sahip midir?
Vasi, kısıtlı adına mirasın paylaştırılması ve miras payı devri için sözleşme yapma hakkına sahiptir. Miras ile ilgili tüm işlemler için vasi sulh hukuk mahkemesi iznine başvurmalıdır. Kanunlar kapsamında vasi mirası kabul ya da reddedecekse önce sulh sonra asliye hukuk mahkemesine izin almak için başvurmalıdır.
Vasi Mal Satışı Yapabilir Mi?
Vasinin mal satabilir ya da taşınmaz için tapuda işlem yapabilir. Vasinin mal satabilmesi için önce sulh hukuk mahkemesinden izin alması gerekir. Aksi bir durumda vasinin mal satım işlemi geçersiz sayılır. Aynı şekilde tapuda yapılan bir işlem mahkeme izni olmaksızın yapılmışsa vasinin işlemi geçersiz sayılır.
Vasi Olma Hakkı Kimlere Verilmez?
Türk Medeni Kanununda kimlerin vasi olamayacağı belirtilmiştir. Bu hükümlere göre; kısıtlılar, kamu hizmetinden yasaklı kişiler, haysiyetsiz hayat süren kişiler, vasi atanacak kişiyle menfaati önemli ölçüde çatışan ya da vasi atanacak kişiyle husumetli olan kişiler vasi olarak atanamaz.
Vasilik Kararı Ne Zaman Çıkarılır?
Vasi kararı alınırken; aile ve boşanma hukuku avukatı aracılığı ile dava açıldıktan sonra yapılacak işlemler kısıtlılık sebeplerine göre farklılık gösterir. Kişinin yaşının küçüklüğü gibi inceleme gerektirmeyen durumlarda vasi kararı yaklaşık iki ay içerisinde çıkar. Akıl hastalığı sebebi ile vasi atanmışsa, Adli Tıp’tan rapor alınması gerektiği için vasi kararı süresi uzar.
Vesayet Davasında Hangi Mahkeme Yetkilidir?
Vesayet işlemlerinde yetkili mahkeme, küçüğün ya da kısıtlının yerleşim yerinde yer alan mahkemedir. Vesayet davasında görevli tayin edilen mahkeme ise Sulh Hukuk Mahkemesi olarak düzenlenmiştir. Vesayete ilişkin davalar, basit yargılama usulüne tabidir. Bu davalar hasımsız olarak açılır.
Vesayet Dava Harcı Ne Kadardır?
Vesayet davası harcı maktu bir harç olduğu için bu harç yargı ücretleri tarifesi kapsamında talep edilir. Vesayet davası açarken öncelikle bu harcın yatırılması gerekir. Bunun yanında kişi isterse bir vasi avukatı desteği alabilir. Aile ve boşanma hukuku avukatı ücreti, sabit bir ücret olmamakla birlikte avukat her yıl ilan edilen Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde belirtilen miktardan daha düşük bir ücret belirlemez.
Sıkça Sorulan Sorular
Vasinin avukata vekalat verme hakkı var mıdır?
Vasi kısıtlı adına her türlü işlemi yapamaz. Yargıtay vasinin, vesayet görevini yerine getirdiği kişi adına avukata vekalet veremeyeceğini söyler. Bu noktada vesayet makamının iznine başvurulması gerekir.
Kimler vasiliği kabul etmek durumunda değildir?
Kanunlar bazı kişilerin vasiliği kabul etmeme hakkına sahip olduğunun altını çizer. Vasiliği kabul etmeme hakkına sahip olan kişiler; 60 yaş ve üzeri kişiler, bedensel ya da sürekli hastalık sebebi ile vesayet görevini gereğince yapamayacak kişiler olarak sıralanabilir. Bunun dışında; velayeti altında 4’ten fazla çocuk olan, zaten bir vesayet görevi olan, Cumhurbaşkanı, meclis üyeleri, bakanlar, hakim ve savcılar vasili kabul etmeme hakkına sahiptir.
Kimler Vasi olamaz?
Kanunlarda bazı kişilerin vasi olamayacağı açıkça belirtilmiştir. Bu hükümlere göre; zaten kısıtlı olan kişiler, kamu hizmeti yasaklısı olanlar, haysiyetsiz yaşam şekline sahip olanlar, kendisine vasi atanacak kişi ile menfaat çatışması içinde olanlar, vesayet dairesi hakimi vasi olamaz.
Vesayet davalarında avukat şart mıdır?
Vesayet davalarında avukatla çalışmak gerekir. Bu davalar hataya açık değildir. Aile ve boşanma hukuku avukatı aracılığı ile tüm işlerler hataya mahal vermeyecek şekilde takip edilir.
