Nafaka Neye Göre Belirlenir?
Eşler arasında evlilik birliğinin devam ettirilmesi imkansız hale geldiğinde ya da kanunda özel olarak sayılan boşanma sebeplerinin biri ortaya çıktığında boşanma davası açmak gündeme gelir. Ancak, bu süreçte eşlerden birinin maddi bir geliri olmayabilir. Bu durumda eş, süreç boyunca veya boşanma kararı sonrasında nasıl geçineceği ile ilgili kaygılara kapılır.
Hatta sırf ekonomik sıkıntı yaşamamak için kendi ihtiyaçlarını artık gideremeyeceği endişesiyle boşanma davası açma yoluna gidilmeyebilir. Bu durumda tarafların bu endişelerini gidermek için kurulan nafaka kurumu boşanma sürecinde oldukça fazla öneme sahiptir.
Nafaka Nedir?
Nafaka genellikle boşanma davası açıldığında geçici olarak, boşanma kararı verilmesinin ardından ise kalıcı olarak mahkeme tarafından belirlenen para alacağı hükmedilmesidir. Para alacağı, maddi zorluğa düşecek eş lehine ve reşit olmayan küçük çocuklar için hükmedilir. TMK. 175. Madde kapsamında “Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer taraftan mali gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir. Yükümlüsünün kusuru aranmaz.”
Madde metninde nafaka alacaklısı olan kişinin cinsiyetine göre herhangi bir ayrım yapılmaz. Bu da halk arasında yaratılmış olan genel algı ‘nafaka kadına verilir’ kalıbını yıkar. Nafakaya hükmedilecek kişinin cinsiyetine bakılmaksızın, boşanma kararı sonrası yoksulluğa düşecek olmasına ve aynı zamanda kusurunun daha ağır olmamasına bakılır. Kusur açısından yapılan kısıtlamaya göre lehine nafakaya hükmedilecek kişinin kusursuz olması önemlidir.
Bu noktada kişinin kusurunun diğer eşten daha ağır olmaması yeterlidir. Nafaka bazı çeşitlere ayrılır. Bunlar; tedbir nafakası, yoksulluk nafakası, iştirak nafakası ve yardım nafakasıdır. Her nafaka çeşidi için gerekli şartlar, hakimin takdir edeceği miktar, talep edilebilecekleri zaman birbirinden farklıdır.
Tedbir Nafakası Nedir?
Boşanma davası aşamasında, eşlerden birinin maddi olarak zorluk yaşamaması için hâkim tarafından tedbir nafakası bağlanması uygun görülebilir. Kadın, boşanma davası sürerken çalışmıyor ise böyle bir talepte bulunabilir. Mağdur olan taraf için de aynı talep geçerlidir. Tedbir nafakası yalnız boşanma davası sürerken alınabilen bir nafaka çeşididir. Boşanma davasının tamamlanmasından sonra böyle bir nafaka alınmaz.
İştirak Nafakası Nedir?
Eşlerin ortak çocuğunun bakımı, ihtiyaçları için ödenmesi gereken nafaka çeşidine iştirak nafakası adı verilir. İştirak nafakası boşanma bittikten sonra alınabilir. İştirak nafakası alabilmek için çocuğun velayetinin alınmış olması gerekir.
Yoksulluk Nafakası Nedir?
Yoksulluk nafakası boşanma davası sonrası alınabilir. Yoksulluk nafakası; evlilik içindeyken yokluk çekmeyen eşin, evlilik sonlandıktan sonra yokluğa düşmesini engellemek amacı ile hükmedilen bir nafaka çeşididir. Eşinden daha çok kusura sahip olan kişi, yoksulluk nafakası alamaz. Eşlerden birinin yoksulluk nafakası alması için, eşinden daha az kusurlu olması şartı aranır. Örnek olarak; aldatma sebebi ile açılmış bir boşanma davasında, aldatan eş yoksulluk nafakası almaya hak kazanamaz.
Eşlerden birinin yoksulluk nafakası alabilmesi için, evlilikte kusurlu olmaması ya da daha az kusurlu olması şartı aranır. Bazı boşanma davalarında ise her iki taraf eşit kusur gösterebilir. Böyle bir durumda eşlerden birinin yoksulluğa düşeceği tespit edilmişse, bu nafakayı almaya hak kazanabilir.
Hakim Nafakayı Neye Göre Belirler?
Tedbir ve yoksulluk nafakası talebe bağlı olan nafaka çeşitleridir. Hakim müşterek çocuklar için tedbir ve iştirak nafakasına re’sen hükmedebilir. Çocuklara ait bakım giderlerinin karşılanması ve çocuklarla ilişkilerin düzenlenmesi kamu düzenine ilişkin konulardır.
Tedbir nafakası belirlenirken aile konutunda hangi tarafın kalmaya devam ettiği, çocuğa hangi tarafın baktığı gibi konular ilk olarak dikkate alınır. Boşanan eşlerin sosyal ve ekonomik durumu da dikkate alınan konuların başında gelir. Güçlü tarafın mali açıdan geliri oranında bir nafakaya hükmedilir. Gelir yalnızca maaş olarak düşünülmez. Kişinin kira geliri gibi her çeşit kazancı hesaba katılır. Kişi kira ödemiyorsa yaşam şartları da bu durum dikkate alınarak hesaplanır.
Yoksulluk nafakası ödemesi gereken taraf kusursuz olabilir. Bu durum nafaka ödememeye sebep olarak görülmez. Nafaka alacak tarafın nafaka ödeyecek kişiden daha ağır kusurlu olmaması yeterli bulunur. Hakim tarafından incelenecek hususlar şu şekildedir.
- Nafaka borçlusunun mali gücü, gelir düzeyi
- Boşanılan eşin ve çocukların gıda, market, barınma (varsa kira), fatura gibi temel ihtiyaç giderleri
- Müşterek çocuk sayısı ve çocukların yaşları
- Çocukların eğitim ve sosyal yaşam giderleri
- Sağlık, ulaşım, kırtasiye gibi giderleri
Nafaka Davası İçin Gerekli Belgeler
Nafaka davası için gerekli belgeler içinde en önemlisi dava dilekçesidir. Nafaka talebi gerekçesi dilekçede açık olarak belirtilmelidir. Nafakaya ihtiyaç duyulduğunu ispat eden belge de görevli ve yetkili mahkemeye sunulmalıdır. Dilekçenin usulüne uygun düzenlenmesi için uzman bir aile hukuku avukatı ile görüşmek en doğru yaklaşımdır.
Nafaka Davası Dilekçe Örneği
Nafaka davası dilekçesi, somut olayın tüm özelliklerini içermelidir. Aile Mahkemesine sunulması gereken başvuru dilekçesi bir aile hukuku avukatı ile hazırlanmalıdır. Dilekçeye ek olarak sunulacak belgeler de dilekçe hazırlık aşamada toplanmalıdır. Bunlar; çocukların eğitim giderlerini gösteren belge, gider dekontları, kurs kayıtları gibi Nafaka davası dilekçesi gibi belgelerdir.
Nafaka Dava Dilekçesi Örneği
… AİLE MAHKEMESİNE
Davacı: Adı ve Soyadı, T.C. Kimlik Numarası, Adresi
Davalı: Adı ve Soyadı, T.C. Kimlik Numarası, Adresi
Konu: Ortak Çocuklar Hakkında Nafaka Kararı Verilmesi Talebidir.
Açıklamalar:
Hukuki Deliller :
Hukuki Sebepler :
Talep ve Sonuç :
Ad Soyad
İmza
Sıkça Sorulan Sorular
Nafaka davası nerede açılır?
Nafaka davası, nafaka alacaklısının yerleşim yeri aile mahkemesinde açılır. Aile mahkemesinin olmadığı yerlerde ise, asliye hukuk mahkemesinde dava açılabilir.
Nafaka davası ne kadar sürer?
Nafaka davasına ilişkin kesin bir süre vermek doğru değildir. Nafaka davası ilgili mahkemenin iş yüküne de bağlı olarak genellikle 6 ila 9 ay arasında tamamlanır.
Nafaka davasında avukat şart mı?
Nafaka davasında aile hukuku avukatı yardımı almak, hatalı ya da ihmali işlemde bulunmamak ve dolayısıyla hak ve zaman kaybı yaşamamak için önemlidir.
