Kamu Görevlisine Hakaret Suçu ve Cezası
Hakaret filli şahsın kendisine karşı bir suç olarak tanımlanır. Türk Ceza Kanunu 125. Maddesi uyarınca hakaret filli bir suç olarak tanımlanır. Bu hüküm suçun basit biçimi ve nitelikli biçimi olacak şekilde iki farklı durumda değerlendirilebilir. Türk Ceza Kanunu 125/1 Maddesi’ne göre, bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığını zedeleyecek nitelikte somut bir fiil ya da olgu içinde bulunan kişi hapis ya da para cezası ile karşı karşıya kalır.
Aynı zamanda kişiye bağırmak şeklinde kişinin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis ya da adlî para cezası ile cezalandırılabilir. İşlenen suçun basit hali olarak hükmedilir. Türk Ceza Kanunu 125/2 Maddesi hükmünde ise, hakaret fiilinin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı ya da görüntülü bir iletiyle yapılması durumunda da cezaya hükmedileceğinin altı çizilmiştir.
Kamu Görevlisi Kime Denir?
TCK’nın 6. maddesine göre “Kamu görevlisi, kamusal faaliyetin yürütülmesine atama veya seçilme yoluyla ya da herhangi bir surette sürekli, süreli veya geçici olarak katılan kişi” olarak ifade edilir. Bir kişinin kamusal faaliyet içinde olması kamu görevlisi sıfatı tanımlanması için yeterli bulunur.
Kamusal faaliyetlerin içinde bulunan kişilerin maaş, ücret ya da sair bir maddi karşılık alıp almamalarının bir önemi yoktur. Hatta bu işi sürekli, süreli ya da geçici olarak yapmalarının da bir önemi yoktur. Bu sebeple avukat ve noterin yanında adli süreçte bulunan bilirkişi, tercüman ve tanıklar da kamu görevlisi olarak adlandırılır.
Hakaret Suçu Şikayeti Ne Anlama Gelir?
Hakaret suçu, takibi şikayete bağlı suçlar olarak ifade edilir. Suçun mağduru olan kişi, hakaret eden kişiyi şikayet edebilir. Mağdur, hakareti öğrendiği tarihten itibaren 6 ay içerisinde şikayet hakkını kullanmalıdır. Aksi takdirde şikayet hakkı maalesef bulunmaz. Kişi en geç dava zamanaşımı süresi içinde şikayet hakkından yararlanmalıdır.
Kamu görevlisine ifa ettiği görevi sebebi ile hakaret suçu şikayete tabi değildir. Bu sebeple bu şekil bir hakaret suçu için herhangi bir şikayet süresi sınırlaması konulmamıştır. Kamu görevlisine görevi sebebi ile hakaret suçu işlenmesi durumunda Cumhuriyet Savcılığı tarafından re’sen soruşturma açılır.
Hakaret Suçu Nasıl Cezalandırılır?
Hakaret suçu şekline göre değişiklik gösterir. Basit suç şeklinde işlenmesi halinde yani kamu görevlisi dışında bir kişinin yüzüne karşı işlenmesi durumunda, hakaret suçunun cezası 3 ay ile 2 yıl kadar hapis ya da adli para cezası olarak değişir. Basit şeklinde işlenen bu suç, hakim tarafından hapis cezası ya da adli para cezası ile hükmedilebilir. Her iki cezayı aynı anda veremezler.
Nitelikli durumlarda hakaret suçunun cezası, 1 yıldan 2 yıla kadar değişiklik gösterir. Mağdur olan kişinin avukat, hakim, noter, memur gibi kamu görevlisi olması ve hakaretin görevinden dolayı yapılmış olması nitelikli hakaret suçu olarak kabul edilir. Aynı şekilde kişinin bulunduğu dinin kutsal değerlerine ya da din özgürlüğünün kullanılmasına hakaret edilmesi, cezası ağırlaştırılmış olan nitelikli hakaret suçu şeklinde kabul edilir.
Hakaret Suçunda Uzlaştırma Ne Demek?
Kamu görevlisine görevi sebebi ile hakaret suçu dışında kalan tüm hakaret suçları taraflar arasında uzlaştırma prosedürü uygulanmasına tabidir. Uzlaşma kapsamına giren suçlarda, gerek soruşturma gerek kovuşturma sürecinde öncelikle uzlaştırma prosedürü uygulanır. Eğer uzlaşma sağlanmazsa soruşturmaya ya da yargılamaya devam edilmesi uygun görülür.
Kamu görevlisine ve cumhurbaşkanına hakaret suçu, şikayete tabi suçlardan değildir. Dolayısı ile uzlaştırma kapsamında kabul edilmez.
Hakaret Davasında Şikayetçi Şikayetinden Vazgeçerse Ne Olur?
Şikayet hakkına sahip olan mağdur, hüküm kesinleşinceye kadar bu hakkından istediği zaman vazgeçebilir. Şikayetinden vazgeçen kişi, şikayetten vazgeçme talebinde bulunmazsa şikayet hakkını kaybedecektir. Şikayetten vazgeçmek için vazgeçmenin sanık tarafından kabul edilmesi şartı aranır. Kovuşturma sürecinde şikayetten vazgeçmenin sanık tarafından kabul edilmesi durumunda dava düşer.
Sanığın yargılamadan sonra beraat istemesi durumunda, şikayetten vazgeçmeyi kabul etmemesi de ihtimaller içindedir. Ancak, takibi şikayete bağlı olmayan suçlar, kamu davası niteliğindedir ve şikayetten vazgeçmenin sonucu olmaz. Mağdur olan kişi şikayetinden vazgeçtiğini beyan etse de yargılamayı yapan makam davaya devam eder ve sonuç kararını açıklamak durumundadır.
Şikayetten vazgeçen taraf ise katılma hakkını kaybeder. Bu durumda takibi şikayete bağlı olmayan, Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı aynı zamanda Cumhurbaşkanına hakaret suçlarında davacı şikayetinden vazgeçmiş olsa bile kamu davası devam eder.
Hakaret Suçunun Mağduru Olan Kişi Maddi ve Manevi Tazminat Davası Açabilir Mi?
Haksız fiil sebebi ile maddi ve manevi tazminat davası açma süresi, fiilin öğrenildiği andan itibaren 2 yıl süreye sahiptir. Bu fiille ilgili tahkikat başlatılması halinde süre, tahkikatın sonundan itibaren işlemeye başlar. Ancak, hukuk mahkemesinde tazminat davası açmak için tahkikatın sonuçlanması için bekleme zorunluluğu yoktur.
Hakaret Suçu Davasında Görevli ve Yetkili Mahkemeler Hangileridir?
Hakaret suçunun işlenmesi durumunda yetkili mahkeme suçun işlendiği yer mahkemesi olarak kabul edilir. Hakaret suçunda görevli mahkeme ise asliye ceza mahkemesi olarak belirlenmiştir. Ankara ceza avukatı aracılığı ile tüm süreç hataya açık olmayacak şekilde yürütülebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Kamu Görevlisine Hakaret Suçu Cezası Nedir?
Kamu görevlisine hakaret suçu, suçun nitelikli hali olarak kanunlarda yerini alır. Kamu görevlisine hakaret suçu 1 yıldan 2 yıla kadar hapis cezasına tabi olabileceği gibi adli para cezasıyla da cezalandırılabilir.
Hakaret Davası Kişinin Siciline İşler Mi?
Adli sicil kanununa göre mahkemece; Türk vatandaşı ya da yabancı hakkında verilen ve kesinleşmiş mahkûmiyet hükümleri adlî sicile kaydedilir. Bu nedenle hakaret davası sonucu kesinleşmiş mahkûmiyet hükmü varsa, adli sicile işlenecektir.
Kamu görevlisine hakaret davasında avukat şart mı?
Kamu görevlisine hakaret davasında bir uzman ile süreci yönetmek önemlidir. Ceza hukuku avukatı aracılığı ile hataya mahal vermeyecek şekilde süreci yönetebilirsiniz.
