Sosyal Medya Dolandırıcılığında Ceza Süreçleri ve Yargıtay Kararları Güncel 2025
Sosyal Medya Dolandırıcılığında Ceza Süreçleri ve Yargıtay Kararları
Günümüzün en yaygın kullanılan platformlarından biri olan sosyal medya, özellikle Instagram üzerinden çok sayıda kullanıcıyı barındırıyor. Ancak bu geniş kullanıcı ağı, sosyal medya dolandırıcılığı için de bir fırsat haline gelmektedir. Instagram, Facebook ve benzeri sosyal medya platformlarında sahte hesaplar oluşturularak veya gerçek hesapların kötüye kullanılmasıyla dolandırıcılık faaliyetleri yürütülebilmektedir.
Dolandırıcılar, sosyal medya kullanıcılarını farklı yollarla tuzağa düşürebilir. Kimi zaman bir ürünü ya da hizmeti cazip fiyatlarla sunarak, kimi zaman da kimliklerini gizleyerek kendilerini polis, asker veya başka kimliklerle tanıtarak kullanıcıların güvenini kazanabilirler. Kısaca, sosyal medya üzerinden gerçekleştirilen bu tür dolandırıcılıklar malvarlığına zarar verecek şekilde düzenlenir ve mağdurların maddi kayıplar yaşamasına sebep olur.
Sosyal Medya ve Instagram Dolandırıcılığı: Nasıl Gerçekleşir?
Sosyal medya ve özellikle Instagram üzerinden gerçekleştirilen dolandırıcılık faaliyetleri, genellikle iki temel yol üzerinden işler. Bunlardan ilki sahte alışveriş hesaplarının oluşturulmasıdır. Bu hesaplar, gerçek veya hayali ürünlerin satışını yapmak üzere açılır ve gerçekte olmayan ya da orijinal olmayan ürünler cazip fiyatlarla tanıtılır. Ürünü satın almak isteyen kullanıcı, parayı gönderdiğinde ürün teslim edilmez ve hesap kapatılarak iz kaybettirilir.
Bir diğer yaygın dolandırıcılık yöntemi ise kimlik hırsızlığı veya duygu sömürüsüdür. Dolandırıcılar, bir arkadaş veya tanıdığın hesabını ele geçirerek kişilere mesaj atar, para talep eder veya mağdurun yardımseverliğinden yararlanarak para toplamaya çalışır. Sosyal medya üzerinden bir ürün veya hizmet satışı sunan hesapların kimliği ve güvenilirliği her zaman doğrulanmalıdır.
Bazı durumlarda ise bahis dolandırıcılığı gibi karmaşık ve sistematik planlar da sosyal medya üzerinden yürütülmektedir. Dolandırıcılar, kullanıcıların parasını elde ettikten sonra hesaplarını kapatabilir ya da engelleyebilir. Bu nedenle, sosyal medya üzerinden yapılan alışveriş veya para transferlerinde son derece dikkatli olunmalıdır.
Sosyal Medya Dolandırıcılığı Suçlarının Hukuki Yaptırımları
Türk Ceza Kanunu’na göre sosyal medya ve Instagram üzerinden gerçekleştirilen dolandırıcılık suçları, internet dolandırıcılığı kapsamında ele alınır. Bu kapsamda işlenen dolandırıcılık suçlarının birçoğu malvarlığına zarar vermekte ve nitelikli dolandırıcılık kapsamında yer almaktadır. Dolandırıcılar, sahte hesaplar açarak, ürün tanıtımı yaparak veya kendilerini farklı unvanlarla tanıtarak mağdurları kandırmaya çalışır.
Bu tür suçlar için öngörülen cezalar genellikle 1 ila 5 yıl arası hapis cezası ve 5000 gün adli para cezasını içermektedir. Eğer suç nitelikli olarak işlendiğinde, yani bilişim sistemleri veya sahte hesaplar gibi özel araçlar kullanıldığında bu cezalar daha da artabilmektedir. Türk Ceza Kanunu’nun 158/f maddesi, bilişim sistemleri kullanılarak işlenen nitelikli dolandırıcılık suçlarını kapsamaktadır. Bu tür suçlar için zamanaşımı süresi 15 yıl olarak belirlenmiştir.
Sosyal medya dolandırıcılığına maruz kalan kişiler, hemen savcılığa suç duyurusunda bulunmalı ve hukuki süreci başlatmalıdır. Suç duyurusunun ardından savcılık tarafından soruşturma başlatılacak ve elde edilen delillerle birlikte kamu davası açılacaktır. Bu suçlar uzlaştırma kapsamına girmemektedir ve ceza davaları kapsamında ağır ceza mahkemelerinde görülmektedir.
Günümüzde sosyal medya, iletişimden alışverişe kadar geniş bir yelpazede kullanılmaktadır. Ancak, sosyal medyanın yaygın kullanımı, dolandırıcılık gibi suçların da artmasına yol açmıştır. Sosyal medya dolandırıcılığı, kullanıcıları sahte profiller ve vaatlerle kandırarak maddi kazanç sağlama amacı taşıyan eylemleri içerir. Bu tür dolandırıcılık, Türk Ceza Kanunu (TCK) kapsamında “bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle dolandırıcılık” suçu olarak değerlendirilir ve ağır cezai yaptırımlara tabidir. 2024 itibariyle Yargıtay, sosyal medya üzerinden yapılan dolandırıcılık vakalarına ilişkin önemli içtihat kararları almış olup, mağdurların haklarının korunmasında yol gösterici olmaktadır.
Sosyal medya dolandırıcılığı suçunda, ceza avukatı desteği almak mağdurlar için önemlidir. Özellikle Yargıtay’ın son kararları göz önünde bulundurulduğunda, bu tür davaların dikkatli bir şekilde ele alınması gerekmektedir. Ceza avukatı, mağdurların haklarını savunurken aynı zamanda suçun kanıtlanması için gerekli delillerin toplanması sürecini de yönetir. Dolandırıcılık suçu kanıtlandığında, failler hakkında hapis cezası uygulanabileceği gibi mağdurların zararlarının tazmini de sağlanmaktadır. Yargıtay’ın sosyal medya dolandırıcılığı ile ilgili kararları, benzer davalar için emsal teşkil etmektedir ve mağduriyetlerin giderilmesinde etkili bir rol oynar.
Instagram Dolandırıcılığı: Örnekler ve Yaygın Yöntemler
Instagram ve sosyal medya üzerinden işlenen dolandırıcılık suçları genellikle birkaç ana başlık altında toplanabilir:
- Sahte Alışveriş İlanları ve Hesaplar: Photoshop ile düzenlenmiş, gerçeğe aykırı ürünlerin satışa sunulduğu ilanlar oluşturulur. Kullanıcılar, bu ilanlardan satın alma işlemi gerçekleştirdikten sonra paralarını kaybeder.
- Kimlik Hırsızlığı veya Duygu Sömürüsü: Ele geçirilen bir hesap üzerinden kullanıcının arkadaşlarına mesajlar gönderilir. Para yardımı veya acil bir ihtiyacın karşılanması talep edilerek kullanıcılar kandırılmaya çalışılır.
- Onay Kodu Dolandırıcılığı: Kullanıcının telefonuna veya sosyal medya hesabına onay kodu gönderilerek bu kod üzerinden hesaplara giriş yapılır ve kullanıcının bilgileri çalınır.
- Bahis Dolandırıcılığı ve Şans Oyunları: Dolandırıcılar, kullanıcıların bahis veya şans oyunları oynayarak para kazanabileceğini vaat eder ve bu yolla para toplar.
Bu ve benzeri dolandırıcılık yöntemleri, Instagram veya sosyal medya kanalları üzerinden sıklıkla işlenmektedir. Bu tür durumlarla karşılaşıldığında kullanıcıların temkinli olması ve kesinlikle para transferi yapmaması önemlidir.
Sosyal Medya ve Instagram Dolandırıcılığı Suçunda İspat Yükümlülüğü
Sosyal medya üzerinden işlenen dolandırıcılık suçlarının ispatı, genellikle kullanılan hesapların kimlik bilgilerine dayalı olarak gerçekleştirilir. Sahte hesaplar üzerinden yapılan dolandırıcılıkların izini sürmek bazen zor olabilir. Ancak IP adresi, telefon numarası veya kullanılan diğer teknik veriler üzerinden failin kimliği tespit edilebilir.
Dolandırıcının kimliği belirlendiğinde, yargı sürecinin doğru bir şekilde yürütülebilmesi için elde edilen delillerin eksiksiz bir şekilde toplanması önem taşır. Bu süreçte mağdurların profesyonel hukuki destek alması, dava sürecinin sağlıklı bir şekilde işlemesi ve hak kayıplarının önlenmesi adına kritik bir rol oynar.
Instagram Dolandırıcılığı Suç Dilekçesi Nasıl Hazırlanır?
Instagram dolandırıcılığına ilişkin suç duyurusunda bulunacak mağdurlar için örnek bir dilekçe formatı aşağıdaki gibidir:
… CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI’NA
YAKINAN:
T.C. KİMLİK NUMARASI:
ADRES:
VEKİLİ:
ADRES:
ŞÜPHELİ:
SUÇ: Dolandırıcılık suçuna dairdir.
SUÇ TARİHİ: …/…/…
AÇIKLAMALAR:
1-)
2-)
3-)
4-)
HUKUKİ NEDENLER: 5237 Sayılı Yürürlükteki Türk Ceza Kanunu m. 157, 158 ve ilgili mevzuat.
TALEP NETİCESİ: Yukarıda arz ve izah olunan sebepler dolayısıyla, müvekkilimizi dolandıran şahsın cezalandırılması için gerekli soruşturmanın yapılarak hakkında kamu davası açılmasını, müvekkilimiz adına saygıyla talep ederiz. …/ …/ …
Yakınan Vekili
Av.
EKLER
- Müvekkilimize ait nüfus kayıt örnekleri.
- Müvekkilimize ait … numaralı hattın konuşma kayıtları.
- Müvekkilimizin ../../… tarihinde gerçekleştirdiği para transferine ilişkin banka dekontları.
- Tanık listesi ve tanıkların beyanları.
- Bir adet onaylı vekaletname örneği.
Yargıtay Kararları: Sosyal Medya Dolandırıcılığı Örnekleri
Yargıtay, sosyal medya dolandırıcılığı konusunda önemli kararlara imza atmaktadır. Bu kararlardan biri, Instagram üzerinden ayakkabı satışı yaparak dolandırıcılık suçunun işlendiği bir davaya aittir. Dolandırıcı, sahte bir ürün ilanı açarak alıcıdan ödeme aldıktan sonra ürünü göndermemiştir. Yargıtay, bu davada suçu nitelikli dolandırıcılık kapsamında değerlendirerek ağır ceza mahkemesinde görülmesi gerektiğine hükmetmiştir.
Başka bir kararda ise sosyal medya üzerinden kredi kartı dolandırıcılığı yapıldığı tespit edilmiştir. Mağdurlardan sahte web siteleri üzerinden alınan kredi kartı bilgileri kullanılarak işlem yapılmış ve bu işlem sonucunda mağdurların parası dolandırılmıştır.
Sıkça Sorulan Sorular
Sosyal Medya ve Instagram Dolandırıcılığı Nedir?
Sosyal medya veya Instagram üzerinden sahte hesaplar, linkler ve ürün tanıtımları gibi yöntemlerle gerçekleştirilen internet dolandırıcılığı suçudur.
Dolandırıcılıkla Karşılaştığımda Nereye Başvurmalıyım?
Bu tür bir dolandırıcılıkla karşılaştığınızda, savcılığa suç duyurusunda bulunabilirsiniz. Ayrıca EGM’nin internet üzerinden sunulan şikâyet formunu doldurabilirsiniz.
Dolandırıcılık Suçunda Zamanaşımı Süresi Nedir?
Bu tür dolandırıcılık suçlarında zamanaşımı süresi 15 yıldır.
Dolandırıcılık Suçu Hangi Mahkemede Görülür?
Sosyal medya üzerinden işlenen dolandırıcılık suçları ağır ceza mahkemelerinde görülmektedir.
